Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2011

Συγχώρεση

Ο δρόμος της συγχώρεσης έχει πολλά εμπόδια. Το βασικότερο απ' αυτά είναι η αίσθηση πως, όταν συγχωρούμε, είναι σα να παραβλέπουμε τη συμπεριφορά που μας πλήγωσε.
Όταν όμως συγχωρούμε κάποιον δε σημαίνει ότι λέμε: "Δεν πειράζει που με πληγώνεις". Σημαίνει απλά πως για το δικό μας καλό, αφήνουμε την πληγή να γιατρευτεί, επειδή συνειδητοποιούμε πως η εμμονή σε μνησικακίες μας εξωθεί στη δυστυχία. Οι άνθρωποι που διστάζουν να συγχωρήσουν πρέπει να θυμούνται ότι δεν τιμωρούν κανέναν άλλον πέρα απο τον εαυτό τους.
Συγχώρεση δε σημαίνει ότι αφήνουμε τους άλλους να μας πατάνε. Είναι μια πράξη φιλανθρωπίας, με την καλύτερη έννοια της λέξης. Όταν συγχωρούμε, θυμόμαστε ότι κάποιος δεν ήταν στις καλύτερές του στιγμές όταν μας πλήγωσε. Θυμόμαστε ότι οι άλλοι είναι κάτι παραπάνω απο τα λάθη τους. Είναι άνθρωποι, έκαναν λάθη και έχουνε πληγωθεί και αυτοί όπως εμείς. Τελικά, η συγχώρεση συμβαίνει μέσα μας. Συγχωρούμε για να θεραπεύσουμε τον εαυτό μας. Η συμπεριφορά ενός άλλου είναι απλά η συμπεριφορά ενός άλλου. Δε χρειάζεται να συγχωρήσουμε τη συμπεριφορά, χρειάζεται μόνο να συγχωρήσουμε το πρόσωπο.
Η επιθυμία για εκδίκηση είναι ένα ακόμη εμπόδιο για τη συγχώρεση. Όταν ανταποδίδουμε τα ίσα, το πολύ πολύ να έχουμε μόνο μια προσωρινή αίσθηση ανακούφισης ή ικανοποίησης. Στη συνέχεια νιώθουμε ένοχοι που κατεβάσαμε τον εαυτό μας στο επίπεδο της συμπεριφοράς που απο την αρχή θεωρούσαμε λάθος. Θέλουμε αυτός που μας πλήγωσε να ξέρει πόσο πολύ πονέσαμε και έτσι του αντιγυρίζουμε το χτύπημα - και αργότερα νιώθουμε ακόμη μεγαλύτερο πόνο. Δεν είναι λάθος να δείχνουμε στους άλλους τον πόνο μας, όταν όμως μένουμε προσκολλημένοι πάνω του, αυτοτιμωρούμαστε.
Δεν είναι εύκολο να συγχωρούμε. Μερικές φορές είναι πιο εύκολο να αγνοήσουμε την κατάσταση. Κάποιες στιγμές ίσως νιώθουμε την παρόρμηση να συγχωρέσουμε, όμως το αναβάλλουμε, αφήνοντας παθητικά το ρεύμα της δυστυχίας να σταλάζει μέσα στη ζωή μας. Πολλές φορές χρειάζεται να απειληθεί η ζωή μας για να συνειδητοποιήσουμε ότι δε θέλουμε να ζούμε με τον τρόπο αυτόν και ότι δεν έχουμε μια αιωνιότητα για να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα.
Η μη συγχώρεση μας καθηλώνει. Γνωρίζουμε πολύ καλά αυτά τα παλιά εδάφη και ίσως νιώθουμε τόσο άνετα εκεί, ώστε η συγχώρεση να μοιάζει με παράτολμη περιπέτεια στο άγνωστο. Τις περισσότερες φορές προτιμάμε να ρίχνουμε στον άλλον την ευθύνη του λάθους, παρά να διορθώσουμε τη σχέση μας μαζί του. Με τα μάτια μας καρφωμένα στα λάθη των άλλων, δεν κοιτάμε ούτε τους εαυτούς μας ούτε τα δικά μας άλυτα προβλήματα. Με τη συγχώρεση ανακτάμε τη δύναμή μας να ζούμε και να ευημερούμε πέρα απο τα συμβάντα που μας πλήγωσαν και μας δυσαρέστησαν. Όταν ζούμε με τις πληγές μας, μένουμε αιώνια θύματά τους, με τη συγχώρεση υπερβαίνουμε αυτό που μας πλήγωσε. Δεν είμαστε υποχρεωμένοι να μένουμε μόνιμα πληγωμένοι απο οτιδήποτε ή οποιονδήποτε. Η συνειδητοποίηση αυτή κρύβει μεγάλη δύναμη.

Απο το βιβλίο της Elisabeth Kubler - Ross - Μαθήματα ζωής

Τρίτη 29 Νοεμβρίου 2011

Μάχη με τις απαγορεύσεις (α)

Τη στιγμή που θα ανακαλύψουμε ότι ζηλεύουμε, υποφέρουμε απο ένα συγκεκριμένο είδος πόνου, την αγωνία. Είναι περισσότερο κι απο πιθανό, αυτή η τόσο έντονη και δραματική αντίδραση να είναι μια συγκεκριμένη επαναφορά της πρωταρχικής σχέσης με τη μητέρα. Απ' αυτή την άποψη η αμφιβολία, η ζήλια είναι λειτουργική. Ένα συναίσθημα που μας εμποδίζει εμφανώς να διακρίνουμε καθαρά την εξωτερική πραγματικότητα και πυκνώνει το σκότος του εσωτερικού μας τοπίου, αποδεικνύεται διαφωτιστικό στο επίπεδο της αυτογνωσίας μας. Μας λέει, τί περιμένουμε εδώ και τώρα απο τον άλλον: μια αποκλειστική αγάπη, χωρίς περιορισμούς και με απόλυτη προσήλωση. Η ζήλια αναδημιουργεί και ξαναφέρνει στο προσκήνιο τη ζωτική ανάγκη του παιδιού για απεριόριστη και αποκλειστική αγάπη. Δεν είναι ανάγκη να εξηγήσουμε γιατί τα παιδιά έχουν μεγάλη ανάγκη απο αγάπη. Όλοι ξέρουμε ότι στα πρώτα στάδια της ζωής μας μεγαλώνουμε και τρεφόμαστε απο την αγάπη των άλλων. Αν λοιπόν η ωριμότητά μας, η ψυχολογική κυρίως, συνδέεται μ' αυτή την ανάγκη, ο φόβος που συνοδεύει το ενδεχόμενο να χάσουμε το αγαπημένο μας πρόσωπο είναι σημάδι ότι βρισκόμαστε σε κίνδυνο. Αυτό που μπορεί να μας παρηγορήσει είναι το γεγονός ότι και ως ενήλικες, παρά τις όποιες εμπειρίες μας, ως την τελευταία στιγμή της ζωής μας αντιδρούμε πάντα με τον ίδιο τρόπο και η τυπική φράση είναι: "Δεν μπορώ να κάνω δίχως εσένα". Ο άλλος μπορεί και να υποκύψει, εγώ όμως ποτέ, γιατί η πορεία της ζωής μου εξαρτάται απ' αυτόν.
Η υποψία και το αίσθημα ιδιοκτησίας προκύπτουν απο την επένδυση μιας ψυχικής μας διάστασης που δημιουργεί την πεποίθησή μας ότι η ζωή μας έχει μέλλον μόνον επειδή υπάρχει ο άλλος. Καταλαβαίνουμε λοιπόν γιατί η αμφιβολία είναι τόσο ολέθρια. Μπορούμε να πούμε ότι είναι απλώς ο φόβος μήπως χάσουμε το στήριγμα που μας προσφέρει ο άνθρωπος που αγαπούμε. Αν όμως θελήσουμε να αποφύγουμε πραγματικά τη ζήλια, τη στιγμή που διασχίζουμε αυτή την κατάσταση και βρεθούμε αντιμέτωποι με την ίδια την πιθανότητά της, αντιλαμβανόμαστε ότι επιστρατεύουμε μια σειρά απο ψυχολογικά μέσα που έχουν να κάνουν με την επιθετικότητα. Ο άνθρωπος που ζηλεύει και νιώθει δυστυχισμένος γίνεται επιθετικός. "Η ζήλια" γράφει ο Προύστ, "δεν είναι παρά μια εναγώνια ανάγκη για τυραννία στα ερωτικά ζητήματα". Έχοντας ρυθμίσει έτσι τα πράγματα ώστε να είμαι υποχρεωμένος να ζηλεύω  - αφού δεν είναι ποτέ τυχαία η επιλογή μιας σχέσης που υποχρεωτικά θα οδηγήσει σ' αυτό το συναίσθημα - έχω δημιουργήσει τις προϋποθέσεις που θα ενθαρρύνουν την ανάπτυξη μιας υποσυνείδητης τυραννίας. Η υποψία, δικαιολογεί τα πάντα. Δεν υπάρχει πράξη που να μην μπορούμε  να κάνουμε με την παρότρυνσή της. Η υποψία για τον σύντροφο βγάζει στην επιφάνεια τη Σκιά μας σ' όλο της το μεγαλείο και διακαιολογεί οποιαδήποτε πράξη. Η υποσυνείδητη τάση να κάνουμε τον άλλο ιδιοκτησία μας, μας ωθεί σε σχέσεις όπου μπορούμε να εκφράζουμε τη ζήλια μας, πίσω απο την οποία κρύβεται η σκοτεινή επιθυμία για τυραννία. Αυτό γίνεται απόδειξη της ανασφάλειάς μας και είναι μια στιγμή ρήξης ανάμεσα σ' έναν παλιό κι έναν καινούριο τρόπο συμπεριφοράς. Είναι πολύ σκληρή για όλους μας η στιγμή που διαπιστώνουμε ότι χάνουμε το στήριγμά μας και μποροστά μας ανοίγεται μια διαφορετική ζωή.

Απο το βιβλίο του
Aldo Carotenuto - Έρως και πάθος, τα όρια της αγάπης και του πόνου.

Κυριακή 27 Νοεμβρίου 2011

Θυμός - Φόβος

Ο αδούλευτος φόβος γίνεται θυμός. Όταν δεν έχουμε επαφή με το φόβο μας, ή δε γνωρίζουμε  καν ότι φοβόμαστε, ο φόβος γίνεται θυμός. Εάν δεν αντιμετωπίσουμε το θυμό μας, αυτός θα γίνει οργή.
Είμαστε πιο συνηθισμένοι να αντιμετωπίζουμε το θυμό παρά το φόβο μας. Μας είναι πιο εύκολο να λέμε στον σύντροφό μας "σου έχω θυμώσει", παρά να λέμε "φοβάμαι πως θα φύγεις". Μας είναι πιο εύκολο να θυμώνουμε γι αυτά που δεν πάνε καλά, αντί να παραδεχόμαστε ότι "φοβάμαι πως δεν είμαι αρκετά καλός".
Πριν μερικούς μήνες, ένας νεαρός ο Andrew, είχε ραντεβού με το κορίτσι του, τη Melanie, σε μια καφετέρια. Επειδή όμως υπάρχουν πολλές τέτοιες καφετέριες σκορπισμένες σε διάφορα σημεία της πόλης, ο κάθε ένας βρέθηκε σε διαφορετική καφετέρια. Ο Andrew περίμενε την Melanie περίπου τριάντα με σαράντα λεπτά, άφησε ένα μήνυμα στον τηλεφωνητή της και μετά επέστρεψε στο διαμέρισμά του. "Υπολόγισα πως κάποιο μπέρδεμα θα είχε γίνει, και πως θα ανανεώναμε το ραντεβού μας", μου εξήγησε. "Η εντύπωση όμως που είχε η Melanie, ήταν διαφορετική. Ήταν πολύ θυμωμένη μαζί μου. Υπονοούσε πως την άφησα εσκεμμένα να περιμένει, πως την απογοήτευσα, πως δεν μπορούσε να μου έχει εμπιστοσύνη. Της επισήμανα ότι απλά αυτό που συνέβη ήταν πως και οι δύο είχαμε κατά νου διαφορετική καφετέρια."
Αυτό που για τον Andrew ήταν ένα απλό μπέρδεμα ήταν για τη Melanie μια τρομερή απογοήτευση, που υποδήλωνε ότι ο σύντροφός της ήταν αναξιόπιστος και πως θα την απογοήτευε και πάλι στο μέλλον. Επιβάρυνε την κατάσταση με περισσότερο θυμό απ΄ ότι ήταν αναγκαίο, έναν θυμό που πιθανόν ήταν απομεινάρι ενός παλιού τραύματος. Δεν μπορούσε να δει την πραγματικότητα έτσι όπως ήταν.
Ανυποψίαστη για τον φόβο που υπήρχε κάτω απο το θυμό της η Melanie έκανε τον Andrew "κακό". Δυστυχώς, έκανε μόνο το πρώτο βήμα.......έγινε έξαλλη. Όλοι είμαστε πολύ καλοί στο βήμα αυτό: "Είμαι θυμωμένη επειδή δεν ήσουν εκεί", "θύμωσα επειδή άργησες", "θύμωσα επειδή δεν έκανες καλή δουλειά", "θύμωσα γι΄αυτά που είπες". Χρειάζεται όμως να μάθουμε πώς να κάνουμε και το δεύτερο βήμα, να κοιτάξουμε μέσα μας και να διερευνήσουμε το φόβο που υποβόσκει. Ας δούμε μερικά ενδεικτικά σημεία για το τί μπορεί πραγματικά να συμβαίνει:
  • Ο θυμός: Είμαι θυμωμένη γιατί δεν ήσουν εκεί.
  • Ο υποκείμενος φόβος: Όταν δεν είσαι εκεί, φοβάμαι ότι με εγκαταλείπεις.
  • Ο θυμός: Είμαι θυμωμένη επειδή άργησες.
  • Ο υποκείμενος φόβος: Δεν είμαι τόσο σημαντική για σένα όσο η δουλειά σου.
  • Ο θυμός: Είμαι θυμωμένη επειδή δεν έκανες καλά τη δουλειά σου.
  • Ο υποκείμενος φόβος: Φοβάμαι ότι θα βγάλουμε λιγότερα λεφτά και δε θα μπορέσουμε να πληρώσουμε τους λογαριασμούς μας.
  • Ο θυμός: Είμαι θυμωμένη γι' αυτά που είπες.
  • Ο υποκείμενος φόβος: Φοβάμαι ότι δεν μ' αγαπάς πια.
Είναι πιο εύκολο να συνεχίσουμε να ξύνουμε το θυμό μας παρά να αντιμετωπίζουμε το φόβο, όμως αυτό δε μας βοηθά να λύσουμε το υποκείμενο πρόβλημα. Ουσιαστικά, το μόνο που καταφέρνουμε είναι να οξύνουμε το "επιφανειακό" πρόβλημα, γιατί οι άνθρωποι δεν αντιδρούν καλά στο θυμό. Όταν φωνάζουμε στους άλλους σπάνια τους πείθουμε ότι έχουν λάθος. Έχετε ποτέ ακούσει κάποιον να λέει, " μου φώναζαν επί δέκα λεπτά, όμως δεν με έπεισαν ότι είχα άδικο, αλλά στα επόμενα είκοσι λεπτά που εξακολούθησαν να φωνάζουν, κατάλαβα"; προφανώς όχι, γιατί δεν έχει συμβεί ποτέ κάποιος που φωνάζει να καταφέρει να πείσει για οτιδήποτε, οποιονδήποτε.

Απο το βιβλίο της Elisabeth Kubler - Ross - Μαθήματα ζωής

Πέμπτη 24 Νοεμβρίου 2011

Αγάπη και Έρωτας

Ίσως η προσδοκία της στιγμιαίας ευτυχίας που συνήθως αποδίδουμε στη σχέση του ζευγαριού, αυτή η επιθυμία για αγαλλίαση, να οφείλεται στην απατηλή ένταση της στιγμής κατά την οποία ερωτευόμαστε.
Πράγματι, την πρώτη στιγμή η συνάντηση είναι παθιασμένη, ενθουσιώδης, ασυγκράτητη, παράλογη. Τα συναισθήματα εισβάλλουν, μας κυριεύουν, και για ένα χρονικό διάστημα σχεδόν δεν μπορούμε να σκεφτούμε τίποτ' άλλο απο το πρόσωπο με το οποίο είμαστε ερωτευμένοι, και τη χαρά μας γι' αυτό που μας συμβαίνει.
Ο έρωτας μας συνδέει με τη χαρά που αισθανόμαστε γνωρίζοντας την ύπαρξη του άλλου. Μας φέρνει σε επαφή με τη σπάνια αίσθηση της πληρότητας.
Αυτή η κατάσταση δεν κρατάει για πολύ, αλλά μένει εγγεγραμμένη σαν ανάμνηση που συγκρατεί τη σχέση και που μπορεί να την αναβιώσει περιστασιακά.
Αφού περάσουν μερικοί μήνες, εισβάλλει η πραγματικότητα και όλα τελειώνουν, ή αρχίζει η κατασκευή ενός κοινού δρόμου και για τους δύο.
Όταν κάποιος ερωτεύεται, στην πραγματικότητα δεν βλέπει τον άλλον στο σύνολό του. Αντίθετα, ο άλλος λειτουργεί σαν μια οθόνη που ο ερωτευμένος προβάλλει τις εξιδανικευμένες πλευρές του.
Τα συναισθήματα, αντίθετα απο τα πάθη, διαρκούν περισσότερο και είναι συνδεδεμένα με την αντίληψη της εξωτερικής πραγματικότητας. Η αγάπη αρχίζει να χτίζεται μόλις μπορέσω να δω αυτόν που έχω μπροστά μου, μόλις ανακαλύψω τον άλλον. Τότε είναι που η αγάπη αντικαθιστά τον έρωτα.
Μόλις περάσει αυτή η πρώτη στιγμή, αρχίζουν να βγαίνουν στην επιφάνεια οι χειρότερες πλευρές μου, που επίσης προβάλλω στον άλλον. Το να αγαπήσω κάποιον είναι μια πρόκληση για να ξεφορτωθώ εκείνες τις προβολές, για να έρθω σε πραγματική επαφή μαζί του. Αυτή η διαδικασία δεν είναι εύκολη, αλλά είναι απο τα ωραιότερα πράγματα που συμβαίνουν, ή που βοηθάμε να συμβούν.
Μιλάμε για την αγάπη με την έννοια του "ενδιαφέροντος για το καλό του άλλου". Τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο. Για την αγάπη, σαν ευφορία που κυριεύει σώμα κι ψυχή και ενισχύεται - εφόσον μπορώ να δω τον άλλον χωρίς να θέλω να τον αλλάξω.
Περισσότερη σημασία απο το χαρακτήρα και τον τρόπο ζωής του άλλου, έχει το πόσο καλά αισθάνομαι δίπλα του και η δική του ευτυχία δίπλα μου. Η χαρά που προσφέρει να είμαι με κάποιον που φροντίζει να είμαι καλά, που αντιλαμβάνεται τί χρειάζομαι και χαίρεται να μου το δίνει: αυτό κάνει η αγάπη.

Μια σχέση είναι κάτι παραπάνω απο μια απόφαση. Είναι κάτι που συμβαίνει όταν νιώθουμε ενωμένοι με τον άλλον μ' έναν διαφορετικό τρόπο. Θα μπορούσα να πω πως, εξαιτίας της ευχαρίστησης που μας δίνει η συνύπαρξη, αποφασίζουμε να μοιραστούμε μεγάλο μέρος της ζωής μας και ανακαλύπτουμε τη χαρά του να είμαστε μαζί. Αν και είναι απαραίτητο να ξέρουμε  πως το να βρούμε σύντροφο για το δρόμο δεν αρκεί: χρειάζεται επίσης, να είναι ικανός να μας τροφοδοτήσει. Να αποτελεί, μάλιστα, αποτελεσματική βοήθεια για την προσωπική μας ανάπτυξη.


Απο το βιβλίο της Elisabeth Kubler - Ross - Μαθήματα ζωής

Τρίτη 22 Νοεμβρίου 2011

Μάρτυρες του εαυτού μας (β)

Το πρώτο και βασικό βήμα, που επιβεβαιώνεται και απο την ψυχοθεραπευτική δουλειά, είναι να εδραιώσουμε την ατομική μας εμπειρία στο σύνολό της. Η αποδοχή του πόνου μας, σημαίνει πως έχουμε κατανοήσει ότι ο δρόμος της ζωής μας δεν μπορεί να μας προστατέψει απο κινδύνους και τραύματα. Μόνο εμείς οι ίδιοι μπορούμε να παλέψουμε για τη ζωή μας, αναλαμβάνοντας απολύτως την ευθύνη για όλα όσα συναντούμε στο διάβα μας. Τα εμπόδια μπορεί να είναι αρρώστιες, οικονομικά προβλήματα, επιθέσεις, αρνήσεις και κάθε είδους παρενόχληση. Δεν μπορούμε να τα αξιολογήσουμε ούτε απο την ποιότητα ούτε απο την ποσότητά τους, αλλά απο την ψυχική κατάσταση που δημιουργούν.Μπροστά σε φαινομενικά ανυπέρβλητες καταστάσεις, εμφανίζεται η πραγματική διάσταση. Άλλοι το βάζουν στα πόδια όταν εμφανιστεί κίνδυνος, άλλοι μένουν και τον αντιμετωπίζουν και το θάρρος γι' αυτήν την αναμέτρηση γεννιέται ακριβώς εκείνη τη στιγμή, χάρη στον ίδιο τον κίνδυνο.
Ίσως είναι στομφώδες να πούμε ότι τα εμπόδια μας βοηθούν να μεγαλώσουμε, αλλά στο ψυχολογικό επίπεδο μπορούμε να πούμε μετά βεβαιότητος ότι υποκινούν την έκφραση της εσωτερικής διάστασης. Οι δυσκολίες είναι δομικά στοιχεία της ζωής, σαν την αντίσταση που προβάλλει ένα κομμάτι μάρμαρο στο γλύπτη. Γινόμαστε περισσότερο ή λιγότερο δυνατοί, ανάλογα με το βαθμό δοκιμασίας που έχουμε υποστεί. Εδώ είναι που μπορούμε να σφυρηλατήσουμε το πεπρωμένο μας, στις κρίσιμες καταστάσεις πρέπει να αναρωτηθούμε τί κάναμε με τη μοναδικότητά μας.
Αυτές είναι "σκληρές" ερωτήσεις, τις οποίες θέτουμε ακόμη πιο δύσκολα στον εαυτό μας, όταν έχουμε ζήσει μεγάλο μέρος της ζωής μας. Ο Μάρξ έλεγε οτι οι άνθρωποι μπορούν να ζουν και σαν βόδια, αλλά τότε δεν είναι άξιοι να λέγονται "άνθρωποι". Φοβόμασταν τις προσβολές, τις συκοφαντίες, την εχθρότητα, την δυσπιστία ή την αδιαφορία των άλλων; Παρόλο που αυτοί οι φόβοι εμποδίζουν την έκφραση της ατομικότητας, πρέπει να καταλάβουμε ότι η παρουσία των εμποδίων, των αγωνιών, δείχνει κάτι πολύ σημαντικό, δείχνει ότι για να διατηρήσουμε την  ατομικότητά μας, για να νιώσουμε ζωντανοί, χρειάστηκε να διαβούμε καινούργια μονοπάτια. Αυτό ενέχει και τον κίνδυνο να κάνουμε λάθος γιατί οι "κανόνες του παιχνιδιού" μαθαίνονται καθ' οδόν. Οι μεγάλες επιστημονικές ανακαλύψεις ή τα μεγάλα ανθρωπιστικά έργα, εκείνα που άλλαξαν ριζικά την αντίληψή μας για τον κόσμο, μπόρεσαν να πραγματοποιηθούν επειδή κάποιο άτομο έπαψε να κοιτάζει προς την κατεύθυνση προς την οποία ήταν όλοι στραμμένοι, κι όπως ήταν φυσικό, συνάντησε περισσότερα εμπόδια, δυσκολίες και απρόβλεπτες καταστάσεις. Προς το τέλος της ζωής του πλέον ο Γιούνγκ δήλωσε ότι όταν ακολουθούμε την οδό της "εξατομίκευσης" πρέπει να υπολογίζουμε και τα λάθη, γιατί χωρίς αυτά η ζωή δεν θα ήταν ολοκληρωμένη.
Ο μόνος αληθινός "κίνδυνος" που αντιμετωπίζουμε, αυτός που τους συνθέτει όλους, προέρχεται απο τη συνεχή προσκόλληση στην ατομική επιλογή. Αυτή η πράξη πίστης συνεπάγεται τη συνειδητοποίηση ότι ο δρόμος που έχει επιλεγεί δεν έχει εξωτερικά σημεία αναφοράς. Το μονοπάτι που ακολουθεί το σύνολο, εξαλείφει τις αντιθέσεις, έχει ήδη "εξομαλυνθεί" απο τους άλλους, κι επομένως εκεί ξέρουμε πού βαδίζουμε. Κάθε πινακίδα σ' αυτό το δρόμο δείχνει καθαρά την κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθηθεί. Ο ατομικός δρόμος, αντίθετα, έχει άπειρες ενδείξεις, αλλά καμιά που να δείχνει τη "σωστή" κατεύθυνση.
Αυτές τις στιγμές αμφιβολίας όμως είναι που νιώθουμε ότι υπάρχουμε. Όταν δεχόμαστε τον κίνδυνο της επιλογής ανάμεσα σε αντιφατικές λύσεις, νιώθουμε πως η ψυχή μας ζει. Μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι για να είμαστε ζωντανοί στην ψυχή, πρέπει να κινούμαστε πάντοτε μεταξύ των δύο πόλων. Με κάθε επιλογή που κάνουμε θυσιάζουμε κάτι και δεν υπάρχει κανείς που να μπορεί να μας πει αν η επιλογή είναι σωστή ή λανθασμένη.
Για να ζήσουμε μ' αυτόν τον τρόπο σημαίνει να αγνοήσουμε  τα βελάκια, τις πινακίδες του νόμου που καθοδηγούν τη ζωή του συνόλου και να εσωτερικεύσουμε όλες τις αντίθετες τάσεις και τις αντιφάσεις. Αυτό σημαίνει, όπως θα έλεγε ο Γιούνγκ, να θέσουμε μέσα μας σε λειτουργία ένα μηχανισμό δράσης όπου κατήγορος και κατηγορούμενος είναι το ίδιο πρόσωπο.

Απο το βιβλίο του
Aldo Carotenuto - Έρως και πάθος, τα όρια της αγάπης και του πόνου.

Δευτέρα 21 Νοεμβρίου 2011

Ο αλυσοδεμένος ελέφαντας


Όταν ήμουν μικρός μου άρεσε πολύ το τσίρκο, και στο τσίρκο μου άρεσαν πιο πολύ τα ζώα. Μου έκανε τρομερή εντύπωση ο ελέφαντας που, όπως έμαθα αργότερα, είναι το αγαπημένο ζώο όλων των παιδιών. Στην παράσταση, το θεόρατο ζώο έκανε επίδειξη του τεράστιου βάρους του, του όγκου και της δύναμής του…… όμως, μετά την παράσταση, και λίγο προτού επιστρέψει στη σκηνή, ο ελέφαντας στεκόταν δεμένος συνεχώς σ’ ένα μικρό ξύλο μπηγμένο στο έδαφος. Μια αλυσίδα κρατούσε φυλακισμένα τα πόδια του.
Ωστόσο, το ξύλο ήταν αληθινά μικροσκοπικό κι έμπαινε σε ελάχιστο βάθος μέσα στο έδαφος. Μολονότι η αλυσίδα ήταν χοντρή και ισχυρή, μου φαινόταν ολοφάνερο ότι ένα ζώο που μπορεί να ξεριζώσει δέντρα με τη δύναμή του, θα μπορούσε εύκολα να λυθεί και να φύγει.
Το θεωρούσα αληθινό μυστήριο.
Μα τι τον κρατάει;
Γιατί δεν το σκάει;
Όταν ήμουν πέντε ή έξι ετών πίστευα ακόμα στη σοφία των μεγάλων. Ρώτησα τότε κάποιον δάσκαλο, τον πατέρα μου ή ένα θείο μου, για το μυστήριο του ελέφαντα. Κάποιος μου εξήγησε ότι ο ελέφαντας δεν το έσκαγε γιατί ήταν δαμασμένος.
Έκανα τότε την προφανή ερώτηση: «και αφού είναι δαμασμένος, γιατί τον αλυσοδένουν;»
Δεν θυμάμαι να πήρα κάποια ικανοποιητική απάντηση. Με τον καιρό, ξέχασα το μυστήριο του ελέφαντα με το παλούκι, και το θυμόμουν μόνο όταν βρισκόμουν με κάποιους που είχαν αναρωτηθεί κάποτε πάνω στο ίδιο θέμα.
Πριν από μερικά χρόνια ανακάλυψα – ευτυχώς για μένα -, ότι κάποιος είχε αρκετή σοφία ώστε ν’ ανακαλύψει την απάντηση.

Ο ελέφαντας του τσίρκου δεν το σκάει γιατί τον έδεναν σ’ ένα παρόμοιο παλούκι από τότε που ήταν πολύ, πολύ μικρός.

Έκλεισα τα μάτια και φαντάστηκα τον νεογέννητο ανυπεράσπιστο ελέφαντα δεμένο στο παλούκι. Είμαι βέβαιος ότι τότε το ελεφαντάκι είχε σπρώξει, τραβήξει και ιδρώσει πασχίζοντας να λευτερωθεί. Μα, παρ’ όλες τις προσπάθειές του, δεν τα είχε καταφέρει, γιατί εκείνο το παλούκι ήταν πολύ γερό για τις δυνάμεις του.
Φαντάστηκα ότι θα κοιμόταν εξαντλημένο και την επόμενη μέρα θα προσπαθούσε ξανά, και τη μεθεπόμενη το ίδιο…….ώσπου, μια μέρα μια φρικτή μέρα για την ιστορία του, το ζώο θα παραδεχόταν την αδυναμία του και θα υποτασσόταν στη μοίρα του.
Αυτός ο πανίσχυρος και θεόρατος ελέφαντας που βλέπουμε στο τσίρκο δεν το σκάει γιατί νομίζει ότι δεν μπορεί ο δυστυχής.
Η ανάμνηση της αδυναμίας που ένιωσε λίγο μετά τη γέννησή του είναι χαραγμένη στη μνήμη του.
Και το χειρότερο είναι ότι ποτέ δεν αμφισβήτησε σοβαρά αυτή την ανάμνηση.
Ποτέ μα ποτέ δεν ξαναπροσπάθησε να δοκιμάσει τις δυνάμεις του………

Ζούμε πιστεύοντας ότι «δεν μπορούμε» να κάνουμε ένα σωρό πράγματα, απλώς επειδή μια φορά, πριν από πολύ καιρό, όταν ήμασταν μικροί, προσπαθήσαμε και δεν τα καταφέραμε.
Πάθαμε τότε το ίδιο με τον ελέφαντα. Χαράξαμε στη μνήμη μας αυτό το μήνυμα: «Δεν μπορώ, δεν μπορώ και ποτέ δεν θα μπορέσω».
Μεγαλώσαμε κουβαλώντας αυτό το μήνυμα που επιβάλαμε στον εαυτό μας και γι’ αυτό ποτέ ξανά δεν επιχειρήσαμε να λευτερωθούμε από το παλούκι.
Όταν, μερικές φορές, νιώθουμε τους χαλκάδες να σφίγγουν τα πόδια μας και ακούμε τον ήχο της αλυσίδας μας, κοιτάζουμε λοξά το παλούκι και σκεφτόμαστε:


Δεν μπορώ και ποτέ δεν θα μπορέσω.


Απο το βιβλίο του
Jorge Bucay - Να σου πω μια ιστορία



Πέμπτη 17 Νοεμβρίου 2011

Αλλαγή

Στο χρόνο, όλα αλλάζουν. Αλλάζουμε εσωτερικά, αλλάζουμε εξωτερικά, η εμφάνισή μας αλλάζει και αλλάζει και ο εσώτερος εαυτός μας. Οι ζωές μας αλλάζουν συνεχώς, όμως τις περισσότερες φορές δε μας αρέσει η αλλαγή. Ακόμη κι αν είμαστε προετοιμασμένοι  για την αλλαγή, πολλές φορές της αντιστεκόμαστε. Εν τω μεταξύ, ο κόσμος γύρω μας αλλάζει. Δε συντονίζεται μαζί μας - οι αλλαγές μας φαίνονται οτι συμβαίνουν είτε πολύ αργά είτε πολύ γρήγορα.
Η αλλαγή μπορεί να είναι ο μόνιμός μας σύντροφος, δε συνηθίζουμε όμως να τη βλέπουμε φιλικά. Προτιμάμε πολύ περισσότερο τις αλλαγές εκείνες που έχουμε αποφασίσει εμείς να κάνουμε - αυτές που έχουν κάποιο νόημα για μας. Οι αλλαγές που συμβαίνουν σε εμάς είναι αυτό που μας αναστατώνει, αυτό που μας κάνει να νιώθουμε ότι η ζωή μας μπορεί να μην έχει τη σωστή ρότα. Είτε, όμως, μας αρέσει είτε όχι, οι αλλαγές συμβαίνουν και, όπως τα περισσότερα πράγματα στη ζωή, δε συμβαίνουν πραγματικά σε εμάς, απλά συμβαίνουν.
Αλλαγή είναι ο αποχαιρετισμός μιας παλιάς, οικείας κατάστασης και η αντιμετώπιση μιας νέας και πρωτόγνωρης κατάστασης. Ορισμένες φορές αυτό που μας πτοεί  δεν είναι το παλιό ή το νέο, είναι ο χρόνος που διαμεσολαβεί. Η Ronnie Kayne, συγγραφέας του Spinning Straw into Gold, η οποία έχει επιβιώσει μετά απο δύο καρκίνους του μαστού, λέει....."Στη ζωή όταν κλείνει μια πόρτα, πάντα ανοίγει κάποια άλλη......οι διάδρομοι όμως είναι κόλαση". Έτσι λειτουργεί η αλλαγή, συνήθως ξεκινά με μία πόρτα που κλείνει, ένα τέλος, μία ολοκλήρωση, μία απώλεια, έναν θάνατο. Μετά περνάμε σε μία άβολη περίοδο, όπου θρηνούμε αυτή την αποπεράτωση και ζούμε με την αβεβαιότητα του τί έπεται. Αυτή η περίοδος αβεβαιότητας είναι σκληρή. Όμως, πάνω που νιώθουμε οτι δεν αντέχουμε άλλο, κάτι νέο γεννιέται: μια νέα ολότητα συντίθεται, μια νέα επένδυση, ένα νέο ξεκίνημα. Μια πόρτα ανοίγει. Εάν αντισταθείτε στην αλλαγή, θα αντιστέκεστε σε όλη σας τη ζωή. Για το λόγο αυτό πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να ενστερνιστούμε την αλλαγή ή τουλάχιστον να την αποδεχθούμε. Να μάθουμε να μιλάμε την ίδια γλώσσα.

Απο το βιβλίο της Elisabeth Kubler - Ross - Μαθήματα ζωής

Κυριακή 13 Νοεμβρίου 2011

Η θλίψη και η οργή

Σε μια λίμνη μαγική πήγαν κάποτε για μπάνιο παρέα, η θλίψη και η οργή.
Φτάνουν στην άκρη της λίμνης, βγάζουν τα ρούχα τους, και μπαίνουν στο νερό γυμνἐς να κολυμπήσουν.
Η οργή, βιαστική όπως πάντα, και ανήσυχη χωρίς να ξέρει γιατί, βρέχεται και βγαίνει αμέσως απο το νερό. Και όπως  είναι σχεδόν τυφλή, βάζει τα πρώτα ρούχα που πιάνουν τα χέρια της, που δεν είναι όμως τα δικά της, αλλά της θλίψης. Ντυμένη θλίψη, η οργή φεύγει σα να μην έγινε τίποτε. Η θλίψη, ήρεμη και γαλήνια, με την ησυχία της, σα να μην υπάρχει καμία βιασύνη - γιατί εκείνη όντως δεν βιάζεται ποτέ - μένει πολλή ώρα στο νερό και κολυμπάει με απαλές κινήσεις. Όταν τελειώνει το μπάνιο της, αφού βαρέθηκε  μάλλον το νερό, βγαίνει και δεν βλέπει πουθενά τα ρούχα της.
Αν υπάρχει ένα πράγμα που δεν αρέσει καθόλου στην θλίψη, αυτό είναι να την βλέπουν γυμνή, έτσι λοιπόν, για να μη μένει γυμνή, εκτεθειμένη, βάζει τα μόνα ρούχα που υπάρχουν εκεί, τα ρούχα της οργής. Και ντυμένη οργή, συνεχίζει το δρόμο της.
Λένε οτι καμιά φορά, άμα βλέπεις τον άλλο να είναι έξαλλος, απότομος, σκληρός και τυφλωμένος απο τον θυμό του, σου φαίνεται οργισμένος. Αν κοιτάξεις, όμως με προσοχή, βλέπεις πως όλο αυτό είναι μεταμφίεση, και κάτω απο τη θηριώδη οργή κρύβεται στην πραγματικότητα η θλίψη.

Απο το βιβλίο του Jorge Bucay - Να σου πω μια ιστορία

Τετάρτη 9 Νοεμβρίου 2011

Μάρτυρες του εαυτού μας (α)

Όταν μιλάμε για τη δυσκολία μας να βγούμε στη ζωή, είναι σημαντικό να αναρωτηθούμε ποιά είναι η "ζωή" στην οποία θέλουμε να βγούμε, έχοντας κατά νου ότι τα βασικά στοιχεία είναι οι διαπροσωπικές σχέσεις και τα συναισθήματα. Όποιος ξέρει τους κανόνες για να "κολυμπήσει" καλά σ' αυτές τις δυο σφαίρες, ξέρει και εκείνους που θα τον βοηθήσουν να ενταχτεί στη ζωή.
Αποφασιστικής σημασίας για την επιβίωση δεν είναι λοιπόν τόσο οι νόμοι της φύσης όσο οι κανόνες και οι συμβάσεις των ανθρώπων, εκείνο το "εποικοδόμημα" που κατασκεύασε ο άνθρωπος πάνω απο το βασικό βιολογικό "οικοδόμημα". Ο φόβος για τη ζωή αφορά στους "νόμους" που έφτιαξαν οι άνθρωποι, είναι ο φόβος να αντιμετωπίσουμε τον κόσμο και να αναμετρηθούμε με τους κανόνες του. Και πραγματικά, ένας άνθρωπος που ορθώνει με θάρρος το ανάστημά του μποροστά στους φυσικούς κινδύνους ενδέχεται να μην μπορεί να μιλήσει δημόσια - να μην μπορεί δηλαδή να αντιμετωπίσει μια κοινωνική κατάσταση. Φοβόμαστε να εκτεθούμε σε κοινωνικό επίπεδο. Οι ανθρώπινοι νόμοι μας κάνουν να ντρεπόμαστε, καθώς νιώθουμε εντονότερα το φόβο πως θα μας κρίνουν. Αυτός ο φόβος είναι κοινός σε όλους, αλλά διαφέρει ο τρόπος με τον οποίο αντιδρούμε. Η καρδιά του προβλήματος είναι να κατανοήσουμε ποιά σχέση έχουμε με τα προσωπικά σχήματα αναφοράς, με τα ιδανικά πρότυπα με αποκορύφωμα το πρότυπο του "παντοδύναμου" θεού. Αυτό το επίθετο εκφράζει τη βαθιά επιθυμία του ανθρώπου να έχει απεριόριστες δυνατότητες. Η περίφημη απάντηση που έδωσε ο Γούντυ Άλεν όταν τον κατηγόρησαν οτι σκεφτόταν σα να ήταν ο ίδιος ο Μεγαλοδύναμος αυτοπροσώπως, ''είναι απαραίτητο να εμπνεόμαστε απο κάποιο πρότυπο", δεν ήταν απλώς μια σουρεαλιστική φράση.
Αυτή η προβολή της παντοδυναμίας πρέπει να μας βάλει να σκεφτούμε σοβαρά το ενδεχόμενο να συμβιβαστούμε με την πραγματικότητα και να βρούμε μια θετική σχέση με το φόβο μας. Δεν υπάρχει άλλη λύση γιατί, όσα εφόδια κι αν διαθέτουμε, η φύση και ο πολιτισμός θα είναι πάντοτε ισχυρότερα απο μας. Το αίσθημα πανικού είναι πάντοτε παρόν, αλλά η πρώτη μας δουλειά είναι να έρθουμε σε επαφή μ' αυτό  και να πάψουμε να το αγνοούμε. Τα παιδιά μπορούν να ξεγελούν τον εαυτό τους, αλλά εμείς οι ενήλικες δεν μπορούμε. Ερχόμαστε αναγκαστικά αντιμέτωποι μ΄αυτήν τη φαινομενικά καταστροφική διάσταση που δεν θα μας εγκαταλείψει ποτέ. Όταν αποκαταστήσουμε σχέσεις μαζί της, για να μην υποταχτούμε, να μην παραμείνουμε δηλαδή παράλυτοι, πρέπει να υιοθετήσουμε μια γλώσσα κοινή με τη γλώσσα του φόβου.

Απο το βιβλίο του Aldo Carotenuto - Έρως και πάθος, τα όρια της αγάπης και του πόνου.

Δευτέρα 7 Νοεμβρίου 2011

Ο μηχανισμός δράσης της διαταραχής πανικού

Οι άνθρωποι που εμφανίζουν κρίσεις πανικού συνήθως αναρωτιούνται αν τα συμπτώματά τους είναι αληθινά ή απλώς αποτέλεσμα της φαντασίας τους. Για να κατανοήσετε τις κρίσεις πανικού, είναι σημαντικό να κατανοήσετε πρώτα τη φυσιολογική "αντίδραση" απέναντι στην άσκηση ψυχολογικής πίεσης. Ένα ξαφνικό "σοκ" ή μια απειλή προκαλούν υπερβολικό φόβο στον καθένα. Σκεφτείτε πώς θα αντιδρούσατε, αν ένα αυτοκίνητο έστριβε ξαφνικά σε μια γωνία με πάρα πολύ μεγάλη ταχύτητα και παραλίγο σας χτυπούσε ενώ διασχίζατε το δρόμο ή αν κάποιος χτυπούσε δυνατά μια πόρτα πίσω σας χωρίς να το περιμένετε. Ξαφνικά βρίσκεστε σε εγρήγορση και επαγρύπνηση. Το δέρμα σας ζαρώνει, η καρδιά σας πάει να σπάσει και τρέμετε λίγο. Μπορεί να αναπηδήσετε, να φωνάξετε ή να οργιστείτε. Πρόκειται για μια φυσιολογική αντίδραση (μάχη - φυγή) η οποία μας ωθεί να αμυνθούμε όταν αισθανόμαστε οτι απειλούμαστε. Η παραπάνω αντίδραση ελέγχεται απο τα κέντρα του εγκεφάλου. Αυτά τα κέντρα ελέγχουν το αυτόνομο κεντρικό σύστημα, το οποίο με τη σειρά του ελέγχει τους μυς των εσωτερικών οργάνων και τους αδένες του σώματος. Το αυτόνομο νευρικό σύστημα ενεργοποιείται αμέσως μόλις ο εγκέφαλος λάβει ένα απειλητικό μήνυμα απο τον εξωτερικό κόσμο. Αντιδρά στιγμιαία και χωρίς καμία συνειδητή παρακίνηση απο εσάς. Όταν τα νεύρα εκπέμπουν ένα σήμα κινδύνου, οι μύες της καρδιάς αρχίζουν να συστέλλονται γρηγορότερα προκαλώντας ταχυπαλμία, οι μύες του θώρακα συστέλλονται κάνοντάς σας να αναπνέετε πιο γρήγορα και οι ιδρωτοποιοί αδένες προωθούν περισσότερο ιδρώτα στο δέρμα. Το αυτόνομο νευρικό σύστημα ενεργοποιεί επίσης ενδοκρινείς αδένες που απελευθερώνουν στο αίμα χημικές ουσίες, όπως επινεφρίνη (αδρεναλίνη). Αυτές οι χημικές ουσίες προετοιμάζουν το σώμα για άμεση δράση στέλνοντας περισσότερο αίμα στους μυς και απελευθερώνοντας σάκχαρο για να σας δώσουν περισσότερη ενέργεια, έτσι ώστε να βρίσκεστε σε κατάσταση σωματικής ετοιμότητας απέναντι στο περιβάλλον.
Αυτή η αντίδραση φόβου είναι ουσιώδης και θα μπορούσε να σώσει τη ζωή σας σε περίπτωση κινδύνου. Τα σχετικά σωματικά αισθητηριακά αισθήματα προκαλούνται απο πραγματικές φυσιολογικές αλλαγές και συνήθως υποχωρούν όταν εξαφανιστεί ο κίνδυνος. Ωστόσο, στη διαταραχή πανικού, η αντίδραση "μάχη - φυγή" ενεργοποιείται με απρόσφορο τρόπο, όταν δηλαδή δεν υπάρχει κάποιος άμεσος κίνδυνος. Αυτό μπορεί να συμβαίνει γιατί μερικοί άνθρωποι έχουν ένα χαμηλότερο ουδό έκλυσης του πανικού ή γιατί ο μηχανισμός ελέγχου στο νευρικό σύστημα που διακόπτει την αντίδραση "μάχη - φυγή" είναι λιγότερο αποτελεσματικός. Σημαντικό ρόλο παίζουν και ιδιοσυγκρασιακοί παράγοντες, όπως είναι μια παγιωμένη ροπή του ατόμου στην ανησυχία. Αυτοί οι παράγοντες, σε συνδυασμό με την ύπαρξη έντονης ψυχολογικής πίεσης για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα, αυξάνουν το γενικό επίπεδο σωματικής έντασης με αποτέλεσμα το άτομο να πλησιάζει στον ουδό έκλυσης του πανικού. Ακόμη και ασήμαντα γεγονότα μπορούν να ενεργοποιήσουν την παραπάνω αντίδραση. Επειδή, όπως προαναφέρθηκε, οι ευάλωτοι άνθρωποι ερμηνεύουν τις δυσάρεστες εμπειρίες ή τα σωματικά αισθητηριακά αισθήματα ως απειλητικά στέλνουν διαρκώς λανθασμένα σήματα συναγερμού στο κέντρο που εκλύει την αντίδραση "μάχη - φυγή". Τα συμπτώματα της κρίσης πανικού εμφανίζονται όταν η εν λόγω αντίδραση εκλύεται με απρόσφορο τρόπο σε καταστάσεις οι οποίες , αν και είναι στρεσογόνες, δεν είναι πραγματικά επικίνδυνες. Η αντίδραση αυτή είναι ένας φυσιολογικός και πολύ χρήσιμος μηχανισμός που προστατεύει το σώμα απο τον κίνδυνο. Έτσι, για ανθρώπους που δεν αντιμετωπίζουν άλλα προβλήματα υγείας, τα σωματικά συμπτώματα του πανικού, αν και είναι τρομακτικά, δεν βλάπτουν άμεσα την υγεία. Πρέπει να το κατανοήσετε αυτό, γιατί ένας απο τους μεγαλύτερους φόβους που βασανίζει τα άτομα που υποφέρουν απο πανικό είναι οτι οι ίδιες οι κρίσεις τα βλάπτουν.

Απο το βιβλίο του D.Silove - V.Manicavasagar - Ξεπερνώντας τον πανικό

Σάββατο 5 Νοεμβρίου 2011

Μια σύντομη προσέγγιση στην κρίση πανικού

Τί είναι η κρίση πανικού;

"Αρχίζει όταν ξαφνικά νιώθω να μην μπορώ να αναπνεύσω κανονικά. Έπειτα, αρχίζω να ζαλίζομαι, ιδρώνω, και η καρδιά μου χτυπάει μανιασμένα. Μερικές φορές αισθάνομαι ναυτία ή ότι θα πνιγώ. Τα δάχτυλά μου μουδιάζουν και αισθάνομαι μυρμήγκιασμα στα πόδια μου. Νιώθω παράξενα, σα να μην είμαι πραγματικά εκεί, σα να είμαι αποκομμένη απο την πραγματικότητα. Αρχίζω να σκέφτομαι οτι θα χάσω τον έλεγχο ή θα πεθάνω. Αυτό με κάνει να αισθάνομαι πάρα πολύ φοβισμένη. Παρόλο που η κρίση διαρκεί μόλις πέντε ή δέκα λεπτά, μου φαίνεται οτι διαρκεί μια αιωνιότητα και οτι δεν θα την ξεπεράσω ποτέ".

Χριστίνα

Η κρίση πανικού ορίζεται ως το ξέσπασμα ενός έντονου άγχους, που συνήθως συνοδεύεται απο σωματικά συμπτώματα και καταστροφικές σκέψεις. Τις περισσότερες φορές διαρκεί απο δύο ως τριάντα λεπτά, ωστόσο εκείνη την ώρα το άτομο αισθάνεται οτι θα διαρκέσει για πάντα. Όταν η κρίση υποχωρεί, το άτομο νιώθει αδύναμο και εξουθενωμένο. Χωρίς θεραπεία, οι κρίσεις πανικού, μπορεί να εκδηλώνονται πολλές φορές στο διάστημα μιας εβδομάδας ή καθημερινά.


Η εμπειρία της κρίσης πανικού

"Κάθε επεισόδιο είναι λίγο διαφορετικό. Στην αρχή αισθανόμουν οτι θα κάνω εμετό ή οτι είχα διάρροια. Πιο πρόσφατα είχα ένα έντονο αίσθημα πνιγμού και οξύ πόνο στο στήθος μου. Τώρα καταλαβαίνω οτι αυτά τα αισθήματα απομάκρυνσης απο τον εαυτό μου και το περιβάλλον είναι κομμάτι του ίδιου προβλήματος".

Φωτεινή

Οι κρίσεις πανικού είναι ιδιαίτερα τρομακτικές, γιατί εμφανίζονται ξαφνικά ή σε καταστάσεις όπου οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αναμένουν να αισθανθούν εκνευρισμό ή φόβο. Η ταχύτητα με την οποία εμφανίζονται τα συμπτώματα, η έντασή τους, και το γεγονός ότι επηρεάζουν τόσα πολλά μέρη του σώματος κάνουν το αίσθημα του φόβου και της αβοηθητότητας μεγαλύτερο. Τα συμπτώματα που εμφανίζονται συνήθως είναι τα εξής:
  • Δυσκολία στην αναπνοή ή λαχάνιασμα.
  • Αίσθημα πνιγμού.
  • Σφίξιμο, πίεση ή πόνος στο στήθος.
  • Τρέμουλο, έντονος τρόμος και αδυναμία.
  • Ιδρωμένες παλάμες και υπερβολική εφίδρωση.
  • Μυρμήγκιασμα ή μούδιασμα στα χέρια και στα πόδια.
  • Αίσθημα δυνατών παλμών ή "σφυροκόπημα" της καρδιάς (ταχυκαρδία).
  • Αίσθημα τάσης για λιποθυμία ή αστάθειας και ζαλάδα.
  • Ναυτία, ανακατωσούρα, στομαχικές ή εντερικές ενοχλήσεις.
  • Αίσθημα κρύου και ζέστης.
Παράλληλα με αυτά τα σωματικά συμπτώματα οι άνθρωποι συνήθως κάνουν και βασανιστικές σκέψεις, όπως:
  • "Θα τρελαθώ".
  • "Θα χάσω τον έλεγχο".
  • "Θα λιποθυμήσω".
  • "Θα καταρρεύσω".
  • "Θα πάθω καρδιακά προσβολή".
  • "Θα πάθω εγκεφαλικό".
  • "Θα αρχίσω να ουρλιάζω και θα γελοιοποιηθώ".
Η πιθανότητα να συμβεί κάτι απο τα παραπάνω είναι ελάχιστη και όταν το επεισόδιο τελειώσει οι σκέψεις αυτές συνήθως μοιάζουν ανόητες ή παράλογες. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της κρίσης είναι πάρα πολύ έντονες. Επίσης, οι φόβοι μπορεί να είναι τόσο πραγματικοί, ώστε παραμένουν "ζωντανοί" στη μνήμη και προκαλούν περισσότερη ανησυχία και άγχος στο διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα στις κρίσεις.

Πώς αισθάνονται οι άνθρωποι μετά απο μια κρίση πανικού;

Όταν η κρίση πανικού υποχωρήσει, οι πάσχοντες συνήθως αισθάνονται εξαντλημένοι, αποθαρρυμένοι και μπερδεμένοι. Είναι μια εξαιρετικά τρομακτική εμπειρία, ιδιαίτερα όταν δεν ξέρουμε τί είναι εκείνο που μπορεί να την προκαλεί. Είναι ευνόητος λοιπόν ο λόγος για τον οποίο πολλοί άνθρωποι πιστεύουν οτι έχουν κάποιο οργανικό πρόβλημα και αναζητούν ιατρική βοήθεια σε νοσοκομείο ή απο το γιατρό τους. Άλλοι αισθάνονται ντροπή ή αμηχανία, επειδή θεωρούν οτι δεν έχουν αυτοέλεγχο, και πάσχουν σιωπηλά αντί να αποκαλύψουν τα προβλήματά τους ή να αναζητήσουν επαγγελματική βοήθεια.


Απο το βιβλίο του D.Silove - V.Manicavasagar - Ξεπερνώντας τον πανικό


Πέμπτη 3 Νοεμβρίου 2011

Παράδοση

Οποιαδήποτε στιγμή, όλοι μπορούμε να ζήσουμε την θαυμάσια γαλήνη που μας χαρίζει η παράδοση. Δυστυχώς, πολλοί απο μας φοβούνται να παραδοθούν, επειδή το να παραδίνεσαι και να ενδίδεις θεωρούνται σημάδια αδυναμίας. Δεν υπάρχει όμως αδυναμία ή πόνος στην παράδοση. Αντίθετα, όταν παραδινόμαστε στη γνώση οτι όλα είναι εντάξει, όλα είναι τακτοποιημένα, τότε νιώθουμε και ανακούφιση και δύναμη.
Χρειάζεται μεγάλη πίστη για να νιώθει κανείς πως όλα είναι εντάξει, αντιμετωπίζοντας μια αρρώστια ή μια απώλεια. Ακόμα και στις μικρές δοκιμασίες της ζωής, δυσκολευόμαστε να παραδώσουμε τα όπλα. Θέλουμε να έχουμε τον έλεγχο των πραγμάτων, θέλουμε να έχουμε την κατάσταση στα χέρια μας. Εξισώνουμε τη δραστηριότητα με τη δύναμη, την παθητικότητα με την αδυναμία. Η ιδέα οτι η παράδοση είναι κάτι θετικό μπορεί να μας δυσκολεύει, μέχρι να αντιληφθούμε οτι το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας πρέπει να το ζούμε με ευκολία. Δεν είμαστε εδώ για να ζούμε καταστάσεις χτυπώντας τα κεφάλια μας στον τοίχο. Εάν η ζωή μας μοιάζει με μια συνεχή  και ανελέητη μάχη, ίσως το σύμπαν προσπαθεί να μας πει κάτι. Μπορούμε να αφήσουμε τον εαυτό μας να χαλαρώσει. Δε χρειάζεται συνεχώς να εξουσιάζουμε τη δουλειά μας, τις σχέσεις μας ή τις καταστάσεις. Μπορούμε άνετα να χαλαρώσουμε, όταν γνωρίζουμε οτι η ζωή θα κυλήσει όπως πρέπει να κυλήσει.
Φανταστείτε τη ζωή σαν τραινάκι του λούνα παρκ. Είμαστε αναβάτες στο τραινάκι, δεν είμαστε οι οδηγοί του. Φαντάζεστε την απογοήτευση που θα νιώθατε εάν προσπαθούσατε να οδηγήσετε το τραινάκι όπου θέλατε εσείς; Όχι μόνο δε θα μπορούσατε να το κατευθύνετε, αλλά ταυτόχρονα θα χάνατε και την εμπειρία της ανάβασης, με όλα τα πάνω και τα κάτω της.
Το πρειδοπητικό σήμα παράδοσης έρχεται όταν νιώθουμε εξαντλημένοι απο την προσπάθεια να ελέγξουμε μια κατάσταση ή να κερδίσουμε μια μάχη. Παραδινόμαστε για να μπορέσουμε να ξεγλιστρήσουμε απο αυτή τη λαβή του θανάτου. Να πάψουμε να ανησυχούμε. Να σταματήσουμε αυτή τη συνεχή πάλη, μια πάλη που είναι τόσο καταστροφική που μας  απομακρύνει απο τη στιγμή, μας απαγορεύει να χαρούμε τις σχέσεις, καταστρέφει τη δημιουργικότητα και διαλύει κάθε αίσθηση ευτυχίας και ικανοποίησης. Η πάλη γεννάει το φόβο και μέσα απ' αυτό αποκτάμε την εσφαλμένη εντύπωση οτι πρέπει να ελέγχουμε ασταμάτητα κάθε πλευρά της ζωής. Τώρα είναι η ώρα της παράδοσης, ώρα να γίνετε αναβάτες του αλόγου και να οδηγηθείτε εκεί που θα σας οδηγήσει, να κολυμπήσετε πρίμα στο ρεύμα της ζωής και όχι αντίθετα.

Απο το βιβλίο της Elisabeth Kubler - Ross - Μαθήματα ζωής

Τρίτη 1 Νοεμβρίου 2011

Δύναμη

Η αληθινή δύναμη. η ευτυχία και η ευημερία βρίσκονται στην υψηλή τέχνη της ευγνωμοσύνης. Ευγνωμοσύνη για αυτά που έχετε και για τα πράγματα έτσι όπως ακριβώς είναι. Ευγνωμοσύνη για αυτό που είστε, για τα πράγματα που φέρατε τον κόσμο με τη γέννησή σας. Τη μοναδικότητά σας. Σε ένα εκατομμύριο χρόνια απο τώρα δε θα υπάρξει ποτέ ένα δεύτερο εγώ σας. Κανείς δεν μπορεί να δει και να ανταποκριθεί στον κόσμο με τον τρόπο που το κάνετε εσείς. Απο την άλλη μεριά, εάν δε γνωρίζετε πώς να εκτιμάτε τα πράγματα και τους ανθρώπους που έχετε τώρα, τί σας λέει οτι θα μπορείτε να το κάνετε όταν θα αποκτήσετε παραπάνω πράγματα, ανθρώπους ή δύναμη;
Δε θα μπορείτε, επειδή δεν έχετε δουλέψει ποτέ "τους μύες της ευγνωμοσύνης" σας, δε μάθατε, ούτε ασκήσατε ποτέ την ευγνωμοσύνη σας. Αντίθετα, θα σκεφτείτε...."αυτή η δεύτερη γυναίκα, αυτό το δεύτερο δισεκατομμύριο, αυτό το καινούργιο σπίτι, πάλι δε φτάνει. Χρειάζομαι κι άλλα". Και έτσι θα ζείτε, ζητώντας συνεχώς περισσότερα ή ευχόμενοι τα πράγματα να ήταν κάπως διαφορετικά, παίζοντας το παιχνιδι του "παραπάνω", αντί να νιώθετε ευγνωμοσύνη για όλα όσα έχετε.
Εστιάζουμε την προσοχή μας στα δικά μας μονοπάτια, μονοπάτια που μας οδηγούν σε πράγματα πιο σπουδαία και πιο μεγαλειώδη απο τα χρήματα και τα υλικά αγαθά, ανταλάσσουμε το παιχνίδι του "παραπάνω" με το παιχνίδι του "αρκετά". Παύουμε να ρωτάμε "μου φτάνουν;", επειδή στις τελευταίες μας στιγμές θα συνειδητοποιήσουμε οτι μας έφταναν. Ας πορευθούμε ελπίζοντας οτι αυτό θα το καταλάβουμε πριν η ζωή μας φτάσει στο τέλος της.
Όταν η ζωή που ζούμε "μας φτάνει", δεν έχουμε ανάγκη απο τίποτε περισσότερο. Τι όμορφο που είναι το συναίσθημα που έχουμε όταν η καθημερινότητά μας μάς είναι αρκετή. Ο κόσμος "μας φτάνει". Σπάνια προσέχουμε και αφηνόμαστε σε ένα τέτοιο συναίσθημα. Είναι ένα ξένο συναίσθημα, επειδή έχουμε την τάση να ζούμε με την αίσθηση οτι η ζωή είναι μικρή και δε μας φτάνει. Μπορούμε όμως να αλλάξουμε αυτή την αντίληψη. Λέγοντας κανείς, "η ζωή είναι αυτή και δε χρειάζομαι τίποτε άλλο", κάνει μια εξαίρετη δήλωση ευγένειας ψυχής και δύναμης.Εάν δε χρειαζόμαστε τίποτε άλλο, εάν δεν έχουμε ανάγκη να ελέγχουμε τα πάντα, τότε μπορούμε να αφήσουμε τη ζωή να κυλήσει.
Έχουμε τόση δύναμη μέσα μας αλλά και τόση άγνοια για το πώς να τη χρησιμοποιούμε. Η αληθινή δύναμη προέρχεται απο τη γνώση του ποιοί είμαστε και της θέσης που έχουμε στον κόσμο. Όταν νιώθουμε την ανάγκη να συσσωρεύουμε αγαθά, τότε έχουμε πραγματικά ξεχάσει όλα αυτά που είμαστε. Πρέπει να θυμόμαστε πως η δύναμή μας βγαίνει απο τη γνώση οτι τα πάντα γύρω μας είναι "εν τάξει" και πως το νήμα της ζωής όλων ξετυλίγεται ακριβώς όπως θα έπρεπε να ξετυλιχθεί.

Απο το βιβλίο της Elisabeth Kubler - Ross - Μαθήματα ζωής