Κυριακή 30 Οκτωβρίου 2011

Αυθεντικότητα

Οι περισσότεροι απο μας  παίζουμε πολλούς ρόλους στη ζωή μας. Έχουμε μάθει πώς να αλλάζουμε ρόλους, λίγες φορές όμως ξέρουμε να κοιτάμε πίσω απ' αυτούς. Οι ρόλοι που παίζουμε - σύζυγος, γονέας, αφεντικό, καλός, επαναστάτης κ.λ.π. δεν είναι αναγκαστικά κακοί ρόλοι και μπορούν να προσφέρουν πρότυπα που χρησιμεύουν σε μη οικείες καταστάσεις. Αυτό που έχουμε να κάνουμε είναι να ανακαλύψουμε τα κομμάτια εκείνα που είναι λειτουργικά για μας και εκείνα που δεν είναι. Είναι σαν να ξεφλουδίζεις ένα κρεμμύδι και όπως συμβαίνει πάντα με το κρεμμύδι, μερικά δάκρυα είναι αναπόφευκτα.
Μπορεί να είναι επώδυνο, για παράδειγμα, να αναγνωρίσουμε την αρνητικότητα του εαυτού μας και να βρούμε τρόπους να την εξωτερικεύσουμε. Ο καθένας μας έχει το δυναμικό να είναι οτιδήποτε, απο Γκάντι μέχρι και Χίτλερ. Στους περισσότερους απο εμάς δεν αρέσει η ιδέα οτι έχουμε μέσα μας έναν Χίτλερ, δεν θέλουμε καν να το ακούσουμε. Όλοι όμως έχουμε μια αρνητική πλευρά ή ένα δυναμικό αρνητικότητας : η άρνησή του είναι ό,τι πιο επικίνδυνο μπορούμε να κάνουμε. Είναι ανησυχητικό να υπάρχουν άνθρωποι που αρνούνται εντελώς την εν δυνάμει σκοτεινή τους πλευρά, επιμένοντας οτι δεν είναι ικανοί να κάνουν έντονα αρνητικές σκέψεις ή πράξεις. Μετά την παραδοχή αυτή, μπορούμε να δουλέψουμε με την αρνητικότητα και να την απελευθερώσουμε. Και καθώς μαθαίνουμε τα μαθήματά μας, συχνά αφαιρούμε στρώματα ρόλων, για να ανακαλύψουμε πράγματα που μας κάνουν δυστυχισμένους. Αυτό δε σημαίνει οτι αυτό που είμαστε, η ουσία μας, είναι κακή. Σημαίνει οτι είχαμε ένα προσωπείο που δεν αναγνωρίζαμε. Εάν ανακαλύψετε οτι δεν είστε μια πανάγαθη οντότητα, τότε έχει έρθει η ώρα να απαλλαγείτε απο αυτή την εικόνα και να είστε ο εαυτός σας, επειδή το να είστε ένα εξαιρετικά καλό πρόσωπο σε κάθε στιγμή της ζωής σας σημαίνει οτι είστε μία φούσκα. Πολλές φορές το εκκρεμές πρέπει να ταλαντευτεί μέχρι το άλλο άκρο (να δείξετε τον κατσούφη και γκρινιάρη χαρακτήρα σας) για να μπορέσει να επιστρέψει μετά στο σημείο ισορροπίας, όπου ανακαλύπτετε ποιός ή ποιά πραγματικά είστε - κάποιος που είναι συγκριτικά  καλός παρά κάποιος που δίνει για να πάρει.
Ακόμη μεγαλύτερη πρόκληση συνιστά η εγκατάλειψη εκείνων των μηχανισμών άμυνας που μας βοήθησαν να επιβιώσουμε στα παιδικά μας χρόνια. Οι μηχανισμοί αυτοί, που πλέον μας είναι άχρηστοι, μπορούν να στραφούν εναντίον μας. Μία γυναίκα, όταν ήταν παιδί, είχε μάθει να απομονώνεται απο τον αλκοολικό της πατέρα: ήξερε οτι το καλύτερο που μπορούσε να κάνει, όταν η κατάσταση γινόταν οριακή συναισθηματικά, ήταν να βγεί απο το δωμάτιο και την κατάσταση την ίδια. Αυτό ήταν το μόνο εργαλείο που μπορούσε να εφεύρει ένα εξάχρονο κορίτσι, όταν ο πατέρας του μεθούσε και ούρλιαζε. Τη βοηθούσε να επιβιώσει σε μία δύσκολη περίοδο των παιδικών της χρόνων, σήμερα όμως, που είναι η ίδια μητέρα, αυτού του είδους η απόσυρση κάνει κακό στα παιδιά της. Τα εργαλεία που δεν λειτουργούν πια πρέπει να απομακρυνθούν. Θα πρέπει να τα ευχαριστήσουμε και να τα εγκαταλείψουμε. Μερικές φορές δε, έχουμε ανάγκη να θρηνήσουμε το κομμάτι εκείνο του εαυτού μας που δεν θα είμαστε ποτέ ξανά. Αυτή η μητέρα έπρεπε να θρηνήσει για τη φυσιολογική παιδική ηλικία που δε της δόθηκε ποτέ.
Κάποιες φορές κερδίζουμε πολλά απο τους ρόλους αυτούς, όσο όμως ωριμάζουμε, συνειδητοποιούμε οτι έχουν και κάποιο κόστος. Και μάλιστα σε ορισμένα σημεία το κόστος γίνεται δυσβάσταχτο. Πολλοί άνθρωποι φτάνουν στα μέσα της ζωής τους για να συνειδητοποιήσουν οτι ο ρόλος τους ανέκαθεν μέσα στην οικογένεια ήταν να φροντίζουν τους άλλους, να είναι οι "ειρηνοποιοί". Όταν το αντιλαμβάνονται αυτό, λένε οτι σίγουρα είναι καλοί, αλλά οτι η στάση τους αυτή ήταν εντελώς δυσανάλογη με τη στάση των άλλων μέσα στην οικογένεια. Χωρίς να αντιλαμβάνονται τί πραγματικά συμβαίνει, αναλαμβάνουν την ευθύνη να φροντίζουν οτι γονείς και αδέλφια  θα είναι πάντα ευτυχισμένοι, να λύνουν όλους τους καυγάδες, να δανείζουν σε όλους λεφτά, να τους βοηθούν να βρουν δουλειά κ.λ.π. Κάποια στιγμή, όταν αντιληφθείτε οτι δεν είστε εσείς αυτό το βαρύ φορτίο ρόλου, τότε το πετάτε απο πάνω σας. Δε θα έχετε πάψει να είστε καλός άνθρωπος, δε θα νιώθετε όμως πλέον υποχρεωμένος/η να φροντίζετε για την ευτυχία των άλλων.
Η πραγματικότητα αυτού του κόσμου είναι οτι ορισμένες σχέσεις δε βγάζουν πουθενά. Είναι φυσικό να υπάρχουν διαφωνίες και απογοητεύσεις. Εάν νιώθετε υπεύθυνος για κάθε πρόβλημα, το τίμημα που θα πληρώσετε είναι μεγάλο, επειδή το έργο αυτό είναι ανέφικτο!


Απο το βιβλίο της Elisabeth Kubler - Ross - Μαθήματα ζωής

Σάββατο 29 Οκτωβρίου 2011

Το Μητρικό Σύμπλεγμα στην Κόρη - Τέταρτος Τύπος

Αντίσταση στην Μητέρα: Αυτοί οι τρείς ακραίοι τύποι συνδέονται μεταξύ τους απο πολλά ενδιάμεσα στάδια, απο τα οποία θα αναφέρω μόνο ένα σημαντικό παράδειγμα. Σε αυτό τον ενδιάμεσο τύπο για τον οποίο θα μιλήσω, το πρόβλημα δεν είναι τόσο η υπερανάπτυξη ή η καταπίεση των θηλυκών ενστίκτων όσο η συντριπτική αντίσταση στη μητρική υπεροχή που συχνά αποκλείει κάθε άλλο στοιχείο απο τη ζωή της κόρης. Αυτό είναι το μεγαλύτερο παράδειγμα του αρνητικού μητρικού συμπλέγματος. Το σύνθημα αυτού του τύπου είναι: Οτιδήποτε, φτάνει να μη μοιάζει με τη μητέρα! Απο τη μία η κόρη νιώθει μια γοητεία για τη μητέρα της που ποτέ δε φτάνει στο σημείο της ταύτισης. Απο την άλλη έχουμε μια ενίσχυση του Έρωτα που εξαντλείται σε μια ζηλιάρικη αντίσταση. Αυτού του είδους η κόρη ξέρει τί δε θέλει, αλλά συνήθως δεν έχει ιδέα για το τί θα μπορούσε  να διαλέξει για δική της μοίρα. Ολα τα ένστικτά της είναι συγκεντρωμένα πάνω στη μητέρα της σε μια αρνητική μορφή αντίστασης και επομένως δεν μπορεί να τα χρησιμοποιήσει για να φτιάξει τη δική της ζωή. Αν καταφέρει να φτάσει μέχρι το γάμο, είτε θα παντρευτεί μόνο και μόνο για να ξεφύγει απο την μητέρα της, ή αλλιώς μια διαβολική σύμπτωση θα της δώσει ένα σύζυγο που έχει τα ίδια ουσιαστικά χαρακτηριστικά με τη μητέρα της. 'Ολες οι ενστικτώδεις διεργασίες συναντούν απροσδόκητες δυσκολίες. Είτε  η σεξουαλικότητα δε λειτουργεί σωστά, ή τα παιδιά είναι ανεπιθύμητα, ή τα μητρικά καθήκοντα της φαίνονται αφόρητα, ή αντιδρά στις απαιτήσεις της έγγαμης ζωής με ανυπομονησία και εκνευρισμό. Αυτό είναι πολύ φυσικό, αφού τίποτε απο όλα αυτά δεν έχει καμία σχέση με τις πραγματικότητες της ζωής μια και ο κυρίαρχος σκοπός της ζωής του ατόμου έχει καταλήξει να είναι η ξεροκέφαλη αντίδραση στη δύναμη της μητέρας με οποιαδήποτε μορφή και να παρουσιάζεται. Σε τέτοιες περιπτώσεις μπορεί κανείς να δει συχνά τις ιδιότητες του μητρικού αρχέτυπου να αναδύονται με κάθε λεπτομέρεια. Για παράδειγμα, η  μητέρα σαν αντιπρόσωπος της οικογένειας προκαλεί είτε βίαιη αντίσταση είτε πλήρη αδιαφορία σε οτιδήποτε έχει σχέση με την οικογένεια, την κοινότητα, την κοινωνία, τις συμβατικότητες, και τα παρόμοια. Η αντίσταση στη μητέρα σαν μήτρα συχνά εκδηλώνεται με διαταραχές της εμμηνόρροιας, αδυναμία σύλληψης, μια απέχθεια για την εγκυμοσύνη, αιμορραγίες και υπερβολικούς εμετούς στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αποβολές κ.ο.κ. Η μητέρα σαν materia, "ύλη", μπορεί να κρύβεται πίσω απο την ανυπομονησία που δείχνουν αυτές οι γυναίκες για τα αντικείμενα, τον αδέξιο τρόπο που χειρίζονται τα εργαλεία και τα πήλινα, καθώς και το κακό τους γούστο στα ρούχα.
Ακόμη η αντίσταση προς τη μητέρα μπορεί μερικές φορές να οδηγήσει σε μια αυθόρμητη ανάπτυξη της διάνοιας με σκοπό τη δημιουργία μιας σφαίρας ενδιαφερόντων στην οποία δεν έχει καμιά θέση η μητέρα. Αυτή η ανάπτυξη οφείλεται στις ίδιες τις ανάγκες της κόρης και δε γίνεται καθόλου για χάρη του άντρα, όσο κι αν φαίνεται οτι θέλει να τον εντυπωσιάσει ή να τον ζαλίσει με μια προσποιητή διανοητική συντροφικότητα. Ο πραγματικός της σκοπός είναι να τσακίσει τη δύναμη της μητέρας με τη συνεχή διανοητική κριτική και τις ανώτερες γνώσεις της, έτσι ώστε να μπορεί να της απαριθμεί όλες τις βλακείες, τα λογικά της λάθη και τις ελλείψεις στη μόρφωσή της. Η διανοητική ανάπτυξη συχνά συνοδεύεται απο την εμφάνιση γενικών αντρικών χαρακτηριστικών.

Απο το βιβλίο του Κ. Γιούνγκ "Τα Τέσσερα Αρχέτυπα".

Τετάρτη 26 Οκτωβρίου 2011

Το Μητρικό Σύμπλεγμα στην Κόρη - Τρίτος Τύπος

Ταύτιση με τη Μητέρα: Αν ένα μητρικό σύμπλεγμα σε μια γυναίκα δεν προκαλέσει υπερτροφική ανάπτυξη του Έρωτα, οδηγεί σε ταύτιση με τη μητέρα και σε παράλυση της θηλυκής πρωτοβουλίας της κόρης. Τότε συμβαίνει μια πλήρης προβολή της προσωπικότητάς της πάνω στην μητέρα. Αυτό οφείλεται στο ότι δε συνειδητοποιεί ούτε το μητρικό ένστικτο ούτε τον Έρωτά της. Κάθε τι που της θυμίζει μητρότητα, υπευθυνότητα, προσωπικές σχέσεις και ερωτικές απαιτήσεις προκαλεί συναισθήματα κατωτερότητας και την αναγκάζει να "το σκάει" πηγαίνοντας στη μητέρα της που ζει στην εντέλεια όλα όσα μοιάζουν ανέφικτα για την κόρη. Σαν ένα είδος "υπεργυναίκας" (την οποία θαυμάζει άθελά της η κόρη) η μητέρα ζει απο πριν στη θέση της όλα εκείνα που θα μπορούσε η κόρη να ζήσει για τον εαυτό της. Η κόρη αρκείται να μένει προσκολλημένη στην μητέρα με μια ανιδιοτελή αφοσίωση, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί ασυνείδητα να της επιβληθεί και να την τυραννά - φυσικά όλα αυτά κάτω απο το πρόσχημα της ολοκληρωτικής πίστης και αφοσίωσης. Η κόρη ζει τη ζωή της στη σκιά και συχνά μοιάζει να την απομυζά η μητέρα της, της οποίας παρατείνει τη ζωή με ένα είδος συνεχών "μεταγγίσεων αίματος". Αυτές οι στραγγισμένες, αναιμικές δεσποινίδες δεν είναι βέβαια απρόσβλητες απο το γάμο. Αντίθετα, παρ' όλη την ατολμία και την παθητικότητά τους, έχουν μεγάλη "ζήτηση" στην αγορά του γάμου για πολλούς και διάφορους λόγους. Πρώτο, είναι τόσο άδειες που ο άντρας μπορεί να τους αποδίδει οποιοδήποτε χαρακτηριστικό θέλει. Επιπλέον, είναι τόσο χαμένες μέσα στο ασυνείδητό τους ώστε το ασυνείδητο αυτό απλώνει αμέτρητες αόρατες κεραίες, αληθινά πλοκάμια που απορροφούν όλες τις αντρικές προβολές και αυτό ευχαριστεί τρομερά τους άντρες. Η θηλυκή αοριστία είναι το επιθυμητό αντίθετο της αντρικής αποφασιστικότητας και ευθύτητας, που μπορεί να επιτευχτεί ικανοποιητικά μόνο αν ο άντρας είναι σε θέση να απαλλαγεί απο κάθε αμφίβολο, αμφιταλαντευόμενο, ασαφές και μπερδεμένο στοιχείο, προβάλλοντάς το πάνω σε κάποιο γοητευτικό παράδειγμα γυναικείας αθωότητας. Εξαιτίας της παθητικότητας που χαρακτηρίζει τη γυναίκα και τα συναισθήματα κατωτερότητας που την κάνουν να παίζει συνέχεια τον πληγωμένο αθώο, ο άντρας παίζει έναν ιδιαίτερα ελκυστικό ρόλο: έχει το προνόμιο να ανέχεται τις γνωστές γυναικείες ανοησίες με πραγματική ανωτερότητα, αλλά και μεγαλοψυχία, σαν ένας αληθινός ιππότης. Η διαβόητη ανικανότητα της κοπέλας είναι μια ειδική περίπτωση. Η κόρη είναι σε τέτοιο βαθμό προέκταση της μητέρας της ώστε όταν  την πλησιάζει κάποιος άντρας συγχύζεται και ταράζεται. Δεν ξέρει απολύτως τίποτε. Είναι τόσο άπειρη, έχει τόσο τρομερή ανάγκη απο βοήθεια, ώστε ακόμη και ο πιο ευγενικός θαυμαστής της γίνεται ένας τολμηρός απαγωγέας που κλέβει με κτηνώδη τρόπο την κόρη απο τη στοργική μητέρα. Μια τέτοια υπέροχη ευκαιρία που επιτρέπει στον άντρα να παραστήσει τον Δον Ζουάν δεν εμφανίζεται κάθε μέρα και επομένως αποτελεί ισχυρό κίνητρο. Έτσι άρπαξε την Περσεφόνη ο Πλούτωνας απο την απαρηγόρητη Δήμητρα. Αλλά, μετά απο διαταγή των Θεών, ο Πλούτωνας αναγκάστηκε να παραδίνει την γυναίκα του κάθε χρόνο στην πεθερά του για το καλοκαίρι. (Ο προσεκτικός αναγνώστης, θα σημειώσει οτι αυτοί οι θρύλοι δε δημιουργούνται τυχαία!).


Απο το βιβλίο του Κ. Γιούνγκ "Τα Τέσσερα Αρχέτυπα".

Δευτέρα 24 Οκτωβρίου 2011

Το Μητρικό Σύμπλεγμα στην Κόρη - Δεύτερος Τύπος

Υπερανάπτυξη του Έρωτα:  Δεν είναι καθόλου σίγουρο πως το μητρικό σύμπλεγμα που αναφέρθηκε στον πρώτο τύπο, θα οδηγήσει στην υπετροφία του μητρικού ενστίκτου στην κόρη. Εντελώς το αντίθετο μάλιστα, αυτό το ένστικτο μπορεί να εξαλειφθεί εντελώς. Σε τέτοιες περιπτώσεις έχουμε έναν Υπεραναπτυγμένο Έρωτα που λειτουργεί σαν υποκατάστατο, πράγμα που σχεδόν πάντα οδηγεί σε μια ασυνείδητη αιμομικτική σχέση με τον πατέρα. Ο ενισχυμένος Έρωτας δίνει μια αφύσικη έμφαση στην προσωπικότητα των άλλων. Η ζήλεια για την μητέρα και η επιθυμία της κόρης να την ξεπεράσει, γίνεται το μόνιμο θέμα όλων των κατοπινών προσπαθειών της που έχουν συχνά καταστροφικό τέλος. Μια γυναίκα αυτού του τύπου αγαπά τα ρομαντικά και εντυπωσιακά επεισόδια για χάρη των ίδιων των επεισοδίων και μόνο. Ενδιαφέρεται για τους παντρεμένους, όχι τόσο για τους ίδιους, όσο για το γεγονός οτι είναι παντρεμένοι και αυτό της δίνει την ευκαιρία να καταστρέψει έναν γάμο, πράγμα που είναι και ο μοναδικός σκοπός του όλου ελιγμού τους. Απο τη στιγμή που θα πετύχει τον στόχο της, το ενδιαφέρον της εξατμίζεται επειδή δεν διαθέτει κανένα μητρικό ένστικτο και τότε έρχεται η σειρά κάποιου άλλου. Αυτός ο τύπος διακρίνεται για την αξιοσημείωτη έλλειψη συνειδητότητας. Αυτές οι γυναίκες μοιάζουν πραγματικά να είναι εντελώς τυφλές σε όσα κάνουν, πράγμα που δεν είναι καθόλου θετικό, τόσο για τις ίδιες, όσο και για τα θύματά τους. Δε χρειάζεται βέβαια να πω πως για τους άντρες με παθητικό Έρωτα αυτός ο τύπος γυναίκας προσφέρει ένα εξαιρετικό "αγκίστρι" για τις προβολές της άνιμα.


Απο το βιβλίο του Κ. Γιούνγκ "Τα Τέσσερα Αρχέτυπα".

Κυριακή 23 Οκτωβρίου 2011

Το Μητρικό Σύμπλεγμα στην Κόρη - Πρώτος Τύπος

Οι τυπικές επιδράσεις του μητρικού συμπλέγματος στην κόρη, κατά τον Γιούνγκ, μας δίνει τέσσερις βασικούς τύπους συμπεριφοράς απο την πλευρά της κόρης. Έτσι, έχουμε:
  • Υπερτροφία του Μητρικού Στοιχείου.
Το μητρικό σύμπλεγμα στην κόρη, οδηγεί είτε σε υπερτροφία της θηλυκής πλευράς είτε σε ατροφία της. Η υπερβολική ανάπτυξη της θηλυκής πλευράς σημαίνει μια ενίσχυση όλων των θηλυκών ενστίκτων και πάνω απο όλα του μητρικού ενστίκτου. Η αρνητική πλευρά αυτής της κατάστασης αντιπροσωπεύεται απο τη γυναίκα που ο μοναδικός  της σκοπός είναι η γέννηση παιδιών. Για αυτήν ο σύζυγος έχει προφανώς δευτερεύουσα σημασία, είναι πρώτα και κύρια το όργανο της αναπαραγωγής και τον θεωρεί απλά σαν ένα αντικείμενο που πρέπει να φροντίζει, όπως φροντίζει τα παιδιά, τους φτωχούς συγγενείς, τις γάτες, τα σκυλιά και τα έπιπλα του σπιτιού. Ακόμα και η δική της προσωπικότητα έρχεται σε δεύτερη μοίρα. Συχνά δεν τη συνειδητοποιεί καθόλου γιατί ζει όλη της τη ζωή μέσα σε άλλους και μέσα απο άλλους, σε μια ολοκληρωτική ταύτιση με τα αντικείμενα της φροντίδας της. Πρώτα γεννά τα παιδιά και στη συνέχεια προσκολλάται πάνω τους γιατί χωρίς αυτά δεν έχει καμιά προσωπική ύπαρξη. Όπως και η Θεά Δήμητρα εξαναγκάζει τους θεούς με την ανυποχώρητη εμμονή της να της παραχωρήσουν το δικαίωμα της ιδιοκτησίας της κόρης της. Ο Έρωτάς της αναπτύσσεται αποκλειστικά και μόνο σαν μητρική σχέση, ενώ παραμένει ασυνείδητος στον προσωπικό τομέα. Ένας ασυνείδητος Έρωτας εκφράζεται σχεδόν πάντα σαν επιδίωξη της  δύναμης. Οι γυναίκες αυτού του τύπου, μολονότι συνεχώς "ζουν για άλλους", στην πραγματικότητα δεν μπορούν να κάνουν καμιά πραγματική θυσία. Σπρωγμένες απο μια ανελέητη επιδίωξη της δύναμης και μια φανατική διεκδίκηση των δικών τους μητρικών δικαιωμάτων καταφέρνουν συχνά όχι μόνο να εξαλείψουν την ίδια τους την προσωπικότητα, αλλά και την προσωπική ζωή των παιδιών τους. Όσο λιγότερο συνειδητοποιεί μια τέτοια μητέρα την δική της προσωπικότητα, τόσο μεγαλύτερη  και πιο βίαιη είναι η ασυνείδητη επιθυμία της για δύναμη.
Ο νους της μητέρας δεν καλλιεργείται για χάρη της ατομικής του ανάπτυξης αλλά συνήθως παραμένει στην αρχική του κατάσταση εντελώς πρωτόγονος, ασυσχέτιστος και ανελέητος, αλλά επίσης εξίσου γνήσιος και μερικές φορές εξίσου βαθύς με την ίδια την φύση. Η μητέρα δεν το γνωρίζει αυτό και επομένως δεν μπορεί να εκτιμήσει το ίδιο της το πνεύμα ή να απορήσει και να θαυμάσει το βάθος του σε φιλοσοφικό επίπεδο. Συχνά ξεχνάει αμέσως αυτά που λέει.


Απο το βιβλίο του Κ. Γιούνγκ "Τα Τέσσερα Αρχέτυπα".

Δευτέρα 17 Οκτωβρίου 2011

Φυγή προς την εξουσία

Είναι πολύ σημαντικό για τον ψυχολόγο να μπορέσει να εξηγήσει πώς ένας άνθρωπος νιώθει την ανάγκη να εξουσιάζει τους συνανθρώπους του.

Η αναζήτηση της επιτυχίας ξεκινάει απο το γεγονός οτι μέσα μας, στα βαθύτερα στρώματα της ψυχής μας, που εκδηλώνονται μόνο σε οριακές καταστάσεις, κατοικεί το φάντασμα της αποτυχίας. Δεν πιστεύω οτι υπάρχουν άνθρωποι που δεν φιλοξενούν μέσα τους αυτό το φάντασμα, κυρίως στην εφηβική ηλικία που οι ανασφάλειες είναι ιδιαίτερα έντονες. Αν ένα άτομο δεν αντέχει στην ιδέα της ήττας, η ζωή του γίνεται ένας ασταμάτητος αγώνας για την άρνηση και τον εξορκισμό της.

Ο πιο διαδεδομένος τρόπος άσκησης εξουσίας είναι και ο πιο ύπουλος, γιατί κρύβεται ανάμεσα στις πτυχές των "διαπροσωπικών σχέσεων". Όταν μιλούμε για κυριαρχία πάνω στους ανθρώπους δεν πρέπει να σκεφτόμαστε μόνο τις διαστάσεις μιας δικτατορίας, αλλά κάτι που ζούμε όλοι μας. Στο ζευγάρι για παράδειγμα, αυτή η πλευρά είναι πάντοτε παρούσα και εκφράζεται με την προσπάθεια που κάνει ο καθένας απο τους συντρόφους να μπλοκάρει την εξέλιξη του άλλου.

Μια απο τις βασικές αιτίες της ανάγκης άσκησης εξουσίας είναι η υποσυνείδητη, κατ΄ουσίαν, αίσθηση ανικανότητας. Πρόκειται για την έκφραση μιας δυσκολίας για προσωπική πραγμάτωση. Αυτή η αδυναμία, που δεν είναι εντελώς συνειδητή, τροφοδοτεί έναν τέτοιο τρόπο ζωής και μας οδηγεί στο συμπέρασμα οτι κανένας πραγματικά δημιουργικός άνθρωπος δεν μπορεί να θέλει να επιβάλλει την εξουσία του πάνω στους άλλους.

Ο άνθρωπος αντίθετα που θέλει να εξουσιάζει, προσηλωμένος καθώς είναι στην επιβίωσή του, νιώθει διαρκώς την ανάγκη να "ελέγχει" τη δημιουργικότητα των άλλων. Αυτό είναι ένα απο τα πιο λεπτά σημεία που πρέπει να μας απασχολήσουν γιατί απο την αντίληψη της ανικανότητας για πραγμάτωση ξεκινάει η τάση προς την κυριαρχία που δεν στοχεύει αποκλειστικά και μόνο στον έλεγχο του άλλου, αλλά μπλοκάρει και την δημιουργικότητά του. Όταν εκφράζουμε μια διαφορετική σκέψη λοιπόν, θα πρέπει να ξέρουμε πως προσελκύουμε εχθρούς, γιατί για όποιον αισθάνεται την ανάγκη να εξουσιάζει η αντίθετη άποψη αντιπροσωπεύει μια βουβή και αδιάκοπη μαρτυρία της δυνατότητας για "ζωή". Εκείνοι που έχουν "επιλέξει" να κυβερνούν και να κρατούν στα χέρια τους τις μοίρες άλλων ανθρώπων βρίσκονται διαρκώς αντιμέτωποι με χειρονομίες που καταγγέλουν το ημιτελές, την ανικανότητα και τη στειρότητά τους. Έτσι λοιπόν, κάθε συμπεριφορά που παραπέμπει στην δυνατότητα για πιο γεμάτη ζωή, αυτοί τη νιώθουν σαν πληγή.

Αν ανακαλύψουμε πως έχουμε την ανάγκη να ελέγχουμε τους άλλους, να παίρνουμε αποφάσεις για την μοίρα των άλλων, βρισκόμαστε μπροστά σε μια άγνωστη ως τότε πλευρά της προσωπικότητάς μας, που είναι στην πραγματικότητα η αποκάλυψη της αδυναμίας μας για δημιουργία.


Απο το βιβλίο του Aldo Carotenuto - Έρως και πάθος, τα όρια της αγάπης και του πόνου.

Σάββατο 15 Οκτωβρίου 2011

Το Μητρικό Σύμπλεγμα στο γιό

Οι επιδράσεις του μητρικού συμπλέγματος διαφέρουν ανάλογα με το αν εμφανίζονται στο γιο ή την κόρη. Οι τυπικές του επιδράσεις στο γιο είναι η ομοφυλοφιλία και ο δονζουανισμός και μερικές φορές η ανικανότητα. Στην ομοφυλοφιλία, ολόκληρη η ετεροφυλοφιλική λειτουργία του γιου δένεται ασυνείδητα με τη μητέρα. Στο δονζουανισμό, ο γιός αναζητά ασυνείδητα τη μητέρα του σε κάθε γυναίκα που συναντά. Οι επιδράσεις του μητρικού συμπλέγματος πάνω στο γιο φαίνονται και στον μύθο την Κυβέλης και του Άττι: αυτοευνουχισμός, τρέλα και πρόωρος θάνατος. Εξαιτίας της διαφοράς φύλου το μητρικό σύμπλεγμα του γιου δεν εμφανίζεται σε καθαρή μορφή. Για αυτόν ακριβώς το λόγο σε κάθε αρσενικό μητρικό σύμπλεγμα,εκτός απο το μητρικό αρχέτυπο, σημαντικό ρόλο παίζει και η εικόνα του σεξουαλικού αντίθετου του άντρα, της άνιμα. Η μητέρα είναι το πρώτο θηλυκό με το οποίο έρχεται σε επαφή ο μελλοντικός άντρας και αναπόφευκτα θα παίξει, φανερά ή συγκαλυμμένα, συνειδητά ή ασυνείδητα, με τον ανδρισμό του γιου. Και ο γιος με την σειρά του αντιλαμβάνεται όλο και πιο έντονα τη θηλυκότητα της μητέρας του ή ανταποκρίνεται  ασυνείδητα σε αυτή. Επομένως στην περίπτωση του γιου οι απλές σχέσεις της ταυτότητας ή της αντίστασης και της διαφοροποίησης συγκρούονται συνέχεια με την ερωτική έλξη ή άπωση, πράγμα που περιπλέκει σε πολύ σημαντικό βαθμό τα πράγματα. Δε θέλω να πω οτι για αυτό το λόγο το μητρικό σύμπλεγμα ενός γιου πρέπει να θεωρείται πιο σοβαρό απο εκείνο της κόρης. Η έρευνα αυτών των περίπλοκων ψυχικών φαινομένων βρίσκεται ακόμη στο αρχικό της στάδιο. Τέτοιες συγκρίσεις δε θα γίνουν εφικτές παρά μόνο όταν θα έχουμε στη διάθεσή μας τις απαραίτητες στατιστικές , οι οποίες, προς το παρόν δεν υπάρχουν. Στην κόρη το μητρικό σύμπλεγμα είναι καθαρό και απλό. Εδώ έχουμε να κάνουμε είτε με μια υπερανάπτυξη των θηλυκών ενστίκτων που προκαλείται έμμεσα απο την μητέρα, ή με μια εξασθένισή τους σε σημείο που να εξαφανιστούν εντελώς. Στην πρώτη περίπτωση, η υπεροχή του ενστίκτου κάνει την κόρη να μην συνειδητοποιεί την ίδια της την προσωπικότητα. Στην δεύτερη, τα ένστικτα προβάλλονται πάνω στην μητέρα. Προς το παρόν θα πρέπει να αρκεστούμε στην δήλωση οτι στην κόρη το μητρικό σύμπλεγμα είτε ενεργοποιεί υπερβολικά το θηλυκό ένστικτο, είτε το καταπνίγει, ενώ στον γιο τραυματίζει το αρσενικό ένστικτο με μια αφύσικη σεξουαλικότητα.
Μια και το "μητρικό σύμπλεγμα" είναι έννοια δανεισμένη απο την ψυχοπαθολογία συνδέεται πάντα με την ιδέα του τραύματος και της ασθένειας. Αλλά αν βγάλουμε αυτή την έννοια απο τα στενά ψυχοπαθολογικά της πλαίσια και της δώσουμε μια ευρύτερη σημασία θα δούμε οτι έχει και θετικές επιδράσεις. Έτσι ένας άντρας με μητρικό σύμπλεγμα μπορεί, αντί για την ομοφυλοφιλία, ή ταυτόχρονα με αυτή, να διαθέτει έναν ΈΡΩΤΑ με πολύ λεπτή διαφοροποίηση. Αυτό του δίνει μεγάλες ικανότητες φιλίας, η οποία συχνά δημιουργεί δεσμούς εκπληκτκής τρυφερότητας ανάμεσα σε άντρες και μπορεί ακόμη να κάνει πραγματικά εφικτή την περίφημη ¨φιλία" ανάμεσα στα δύο φύλα. Ο γιος μπορεί να έχει καλό γούστο και να διαθέτει ένα λεπτό αισθητικό κριτήριο που καλλιεργείται απο την θηλυκή παρουσία μέσα του. Επίσης μπορεί να είναι τρομερά προικισμένος σαν δάσκαλος εξαιτίας της σχεδόν γυναικίας διαίσθησης και της διακριτικότητάς του. Είναι πιθανόν να έχει ιδιαίτερη ευαισθησία και κλίση για την ιστορία και να είναι συντηρητικός με την καλή σημασία του όρου καλλιεργώντας και συντηρώντας τις αξίες του παρελθόντος. Συχνά είναι προικισμένος με πλούσια θρησκευτικά συναισθήματα, που βοηθούν να υλοποιηθεί η "πνευματική εκκλησία" καθώς και μια πνευματική δεκτικότητα που τον ευαισθητοποιεί στις αποκαλυπτικές εμπειρίες.
Με τον ίδιο τρόπο, η συμπεριφορά που στην αρνητική της μορφή εμφανίζεται σαν δονζουανισμός, μπορεί να εμφανιστεί θετικά σαν τολμηρός και αποφασιστικός ανδρισμός, μια φιλόδοξη επιδίωξη των ανώτερων δυνατών στόχων, μια τάση αντίδρασης ενάντια σε κάθε εκδήλωση βλακείας, στενοκεφαλιάς, αδικίας και τεμπελιάς, μια προθυμία του ατόμου να κάνει θυσίες για ότι θεωρεί σωστό, προθυμία που μερικές φορές φτάνει στα όρια του ηρωισμού. Μια επιμονή, ακαμψία και δύναμη της θέλησης. Μια περιέργεια που δεν υποχωρεί ούτε μπροστά στα μυστήρια του σύμπαντος, και τέλος, σαν ένα επαναστατικό πνεύμα που αγωνίζεται για να δώσει ένα νέο πρόσωπο στον κόσμο.


Απο το βιβλίο του Κ. Γιούνγκ "Τέσσερα Αρχέτυπα".

Έρωτας


Πόσο διαφορετικός είναι ο έξω κόσμος από τον μέσα μου….
Σαν δυο ξένες γλώσσες που προσπαθούν να βρουν κοινά σημεία επικοινωνίας.
Κι όταν προσπαθώ να αρθρώσω κάνα δυο από τις λέξεις του, άναρθρες κραυγές βγαίνουν από το στόμα μου….
Κι έτσι απομένω παιδί τρομαγμένο να αφουγκράζομαι τη ζωή, την χαρά και τον πόνο, τα γέλια και τα δάκρυα με τις αισθήσεις….
Έτσι αφουγκράστηκα και σένα….
αφού καλά καλά δεν σε γνώρισα….
ψηλαφώντας  με την αθωότητα ενός παιδιού τα σχήματα της ψυχής σου και ακούγοντας  τους άηχους ήχους του μυαλού σου….να
νανουρίζουν το θηρίο που στοιχειώνει τα βράδια μου.
Έτσι σε γνώρισα και έτσι θα σε κρατήσω μέσα μου, μια εικόνα δική μου, αντανάκλαση στα μάτια σου….


Παρασκευή 14 Οκτωβρίου 2011

Μαθήματα Γάμου

Τα ζευγάρια που παραμένουν ευτυχισμένα για μεγάλες χρονικές περιόδους εκδηλώνουν πιο σταθερά τις παρακάτω συμπεριφορές:

  • έχουν την τάση να εκφράζουν λεκτικά την αγάπη. Οι λέξεις που χρησιμοποιούνται είναι προσωπικές και μπορεί να είναι ένα απλό "Σ' αγαπώ" ή μία αναφορά στο ειδικό παρατσούκλι που έχει ο ένας για τον άλλον. Μία γυναίκα είπε: "Λέγοντας αυτά τα λόγια είναι σα να αγγιζόμαστε. Οι λέξεις τρέφουν τα συναισθήματα, διατηρούν την αγάπη δυνατή και στο προσκήνιο της σχέσης". ο σύζυγός της σχολίασε: "Το σ' αγαπώ, είναι μια μορφή αυτοέκφρασης. Είναι σα να εκθέτεις ένα κομμάτι του εαυτού σου, έτσι τα συναισθήματά μου υπάρχουν στην πραγματικότητα και όχι μόνο μέσα μου".
  • έχουν την τάση να είναι σωματικά τρυφεροί. Το άγγιγμα είναι ένας απο τους παλαιότερους τρόπους μέσω του οποίου ζούμε την εμπειρία της ασφάλειας, της εμπιστοσύνης και της στοργής. στα πρώτα μας χρόνια η μητέρα μάς κρατούσε στα χέρια της και εμείς κρατιόμασταν απο εκείνη και σε κάθε μας αγωνία τρέχαμε ξανά να γραπωθούμε πάνω της. "Το άγγιγμα περιλαμβάνει το κράτημα των χεριών, το αγκάλιασμα, τα φιλιά, το χάιδεμα και την ανακούφιση". Και τα δύο φύλα απολαμβάνουν την τρυφερότητα του αγγίγματος, ιδιαίτερα όμως οι γυναίκες λαχταρούν το τρυφερό κράτημα. Ορισμένες παραπονιούνται οτι ο άντρας τους δεν μπορεί να περιορίσει το άγγιγμα στη στοργική του διάσταση. Αυτός θέλει σεξ και αυτές θέλουν μόνο στοργή. Έτσι ο άντρας θέλει να την αγγίξει σεξουαλικά και η γυναίκα θέλει μόνο να την αγκαλιάσουν.
  • Εκφράζουν την εκτίμηση και το θαυμασμό τους. Τα ευτυχισμένα ζευγάρια συζητούν γι αυτά που τους αρέσουν, χαίρονται και απολαμβάνουν ο ένας τον άλλον. Ως αποτέλεσμα νιώθουν οτι ο άλλος τους βλέπει, τους εκτιμά και τους υπολογίζει. Μία σύζυγος σχολιάζει: "Ο άντρας μου ήταν πάντοτε το καλύτερό μου ακροατήριο. Είτε του μιλάω για τα πράγματα που κάνω στη δουλειά μου είτε κάνω κάποιο σχόλιο σ' ένα πάρτυ που του αρέσει είτε μιλώ για τον τρόπο που ντύνομαι ή για το γεύμα που ετοίμασα - φαίνεται οτι παρατηρεί τα πάντα. Και μ' αφήνει να βλέπω την περηφάνια και τη χαρά του. Νιώθω οτι στέκομαι κάτω  απο το φως του πιο υπέροχου προβολέα. Αυτού του είδους η επίγνωση - και η έκφρασή της - σημαίνει αγάπη για μένα". Οι γυναίκες και οι άντρες επίσης εκτιμούν την εκδήλωση θαυμασμού προς αυτούς σχετικά με τα ρούχα που φορούν, το φαγητό που φτιάχνουν, το αυτοκίνητο που αγόρασαν, τη διακόσμηση που έχουν κάνει, ακόμη και για μικρά πράγματα όπως μια λάμπα που άλλαξαν.
  • Προσφέρει ο ένας στον άλλον ένα συναισθηματικό  σύστημα υποστήριξης. Σε καιρούς ασθένειας, δυσκολίας, ταλαιπωρίας και κρίσης, ο ένας είναι στο πλάι του άλλου. Το να είσαι εκεί όταν σε χρειάζονται είναι μια ιδιαίτερη εκδήλωση στοργής. Οι γυναίκες για μία ακόμη φορά παραπονιούνται για τους άντρες τους που παραλύουν όταν είναι άρρωστες, που απουσιάζουν απο τις γέννες των παιδιών τους και που δεν μπορούν να τις υποστηρίξουν όταν αρρωσταίνουν συγγενείς τους, και αυτά τα παράπονα αφθονούν όταν ο γάμος εκφυλίζεται. Αυτές οι ανεπάρκειες αποθηκεύονται στη μνήμη και σταδιακά διαλύουν την αγάπη για το σύντροφο ή γίνονται διακαιολογίες για κάποια εξωσυζυγική σχέση. Στους ευτυχισμένους γάμους, τόσο οι άντρες, όσο και οι γυναίκες, καταλαβαίνουν τη σπουδαιότητα της αποδοχής. Η αποδοχή, ενεργεί υποστηρικτκά στη ζωή και στην ανάπτυξη του συντρόφου. Αποδέχομαι τον άλλον, τον σέβομαι, δέχομαι την ανεξαρτησία του, τον ενθαρρύνω και τον υποστηρίζω ως προς την κοινωνική και συναισθηματική του ανάπτυξη, ενδιαφέρομαι για τις σκέψεις του, τα συναισθήματα και τις ανάγκες του. Οι γονείς έχουν συνηθίσει να γαλουχούν τα παιδιά τους, συχνά όμως πιστεύουν οτι οι ενήλικοι μπορούν να φροντίσουν τους εαυτούς τους. Οι ενήλικοι όμως βρίσκονται και αυτοί σε μια πορεία εξέλιξης και ανάπτυξης και έχουν ανάγκη της υποστήριξης του άλλου.
  • εκφράζουν την αγάπη τους με υλικά μέσα. Όλα τα χαρακτηριστικά που προαναφέρθηκαν απαιτούν λόγια και σωματική επαφή, πράγματα που μπορεί να δυσκολεύουν και τους δύο συντρόφους. Οι άντρες σύζυγοι ορισμένες φορές δυσκολεύονται να εκφράσουν με λόγια σκέψεις και συναισθήματα οικειότητας. Υπάρχουν όμως και άλλοι τρόποι για να εκφράσουν την εκτίμησή τους: με δώρα και ανάλογες πράξεις. Η αγορά κάποιων πραγμάτων για το/τη σύζυγο μπορεί να αναγνωριστεί ως χειρονομία αλλά μπορεί να γυρίσει και σαν μπούμερανγκ εναντίον του δωρητή. Στις γυναίκες δεν αρέσουν πάντοτε τα δώρα. Τα διαμάντια δεν είναι απαραίτητα ο καλύτερος φίλος μιας γυναίκας. Υπάρχουν πράγματα που μπορεί να φθηνύνουν μια σχέση. Ορισμένες φορές οι πράξεις μιλάνε πιο έντονα απο τις λέξεις ή τα δώρα. Οι άντρες παραδοσιακά εκφράζουν τη στοργή τους κάνοντας πράγματα μέσα στο σπίτι, ακούγονται όμως θλιβερές ιστορίες στα γραφεία των συμβούλων, για κουζίνες που ξεκίνησαν και έμειναν ημιτελείς για χρόνια ή για τους άντρες του "κάν'το μόνος σου" που επέβαλλαν περισσότερο χάος παρά τάξη. Παρόλα αυτά οι πράξεις μπορεί να αποτελούν υποκατάστατα εκδηλώσεων στοργής. Όσον αφορά στα δώρα, η τιμή δεν έχει σημασία, είναι η πρόθεση αυτό που μετράει.
  • Δέχονται τις απαιτήσεις ή ανέχονται τις αδυναμίες. Το να αγαπάμε τον άλλον συχνά σημαίνει να ζούμε με τους περιορισμούς του και να κάνουμε πράγματα γι αυτόν που ούτε θα ονειρευόμασταν να κάνουμε για οποιονδήποτε άλλον. Σ'αυτή τη σχέση αγάπης, οι αρετές του συντρόφου υπερκαλύπτουν τις αδυναμίες του. Συμβαίνει συχνά στη μέση ηλικία το ζευγάρι να θεωρεί τον άλλον ως δεδομένο. Έτσι, οι σύντροφοι αρχίζουν να νιώθουν φθαρμένοι. Ο σύζυγος παραπονιέται οτι τον θέλουν μόνο για τα χρήματα που φέρνει στο σπίτι και η σύζυγος για τις υπηρεσίες της ως μαγείρισσα, νοικοκυρά και ερωμένη. Οι γάμοι αυτοί είναι εξαντλημένοι και τα ζευγάρια γίνονται φαντάσματα της αρχικής ρομαντικής ερωτικής τους κατάστασης. Τέτοια ζευγάρια αποξενώνονται και η σύζυγος μπορεί να στραφεί στα παιδιά και στους φίλους της για συμπαράσταση και ο σύζυγος μπορεί να πέσει ξανά με τα μούτρα στη δουλειά και στις φιλενάδες του στα μπάρ ή στα κλάμπ. Αργά ή γρήγορα κάποια σχέση θα μπει στη μέση, επειδή και οι δύο σύντροφοι θα διψάνε για προσοχή.
Η συχνή εκδήλωση στοργής είναι ένας αναγκαίος καταλύτης για τη διατήρηση της αγάπης σε μια σχέση. Η στοργή αυτή συχνά συνδέεται με το σεξ, θα πρέπει όμως να θεωρηθεί ως ξεχωριστή και ανεξάρτητη οντότητα. Γιατί η στοργή αποτελεί μια εμπειρία που ξεκινά αρκετά πριν την εφηβεία και εκτείνεται μετά την παύση της σεξουαλικής επαφής και είναι ένα σημαντικό στοιχείο στο συντροφικό γάμο.


Απο το βιβλίο του Jack Dominian - Μαθήματα γάμου

Τετάρτη 12 Οκτωβρίου 2011

Ευγνωμοσύνη


Ένα παράξενο συναίσθημα με κατέκλυσε σήμερα το πρωί.
Βρισκόμουν μέσα στο αυτοκίνητό μου και οδηγούσα, όταν ένιωσα να κυλάει στο μάγουλό μου ένα δάκρυ……αναρωτήθηκα γιατί……
 Όλα πήγαιναν καλά, δεν υπήρχε λόγος να δακρύζω, ούτε και να στεναχωριέμαι για κάτι.
Το δάκρυ αυτό όμως ήταν διαφορετικό, δεν ήταν δάκρυ θλίψης, ήταν δάκρυ ευγνωμοσύνης.
Έτσι, χωρίς καλά καλά να το καταλάβω, ένιωσα την ψυχή μου να με παρακινεί για ένα λεπτό να πάψω να ακούω τους εξωτερικούς θορύβους, τις μηχανές των αυτοκινήτων και τα κορναρίσματα. Να εστιάσω το βλέμμα μου στα θρόισμα των δέντρων, στα σύννεφα που πηγαινοέρχονταν με τον δικό τους ρυθμό, αδιαφορώντας για τα άγχη και τα προβλήματά μας.
Η ομορφιά που αντίκρισα γύρω μου, μου υπενθύμισε το θαύμα της ύπαρξής μου, με έκανε να νιώσω τυχερή που ζω, που αναπνέω, που έχω τα μάτια μου για να βλέπω γύρω μου τις ομορφιές και τις ασχήμιες αυτού του κόσμου, που έχω τα πόδια μου για να περπατάω, τα χέρια μου για ν’ αγκαλιάζω, το μυαλό μου για να σκέφτομαι, και όχι μόνο, για να ονειρεύομαι, που νιώθω την καρδιά μου στο στήθος μου να χτυπάει όλο και πιο δυνατά για τους ανθρώπους που αγαπώ……..

Ένα μεγάλο ευχαριστώ μόνο και μόνο επειδή ζω και αναπνέω, επειδή η καρδιά μου γεμίζει αγάπη με την μουσική που λατρεύω να ακούω, για όσα έχω και όσα δεν έχω, για τις χαρές και τις λύπες που με δίδαξαν τόσα, για την ζωή που δεν μ’ αφήνει να ξεχάσω τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος, που με έμαθε να βαδίζω με πυξίδα την καρδιά μου, αφήνοντας πίσω τους συνανθρώπους μου που βαδίζουν με θράσος πάνω στην βεβαιότητα του αύριο.

Νιώθω ευγνωμοσύνη που υπάρχω……. και θεέ μου βοήθησέ με να μην το ξεχνάω συχνά αυτό!

Η «Αναπηρία» κατά τον Φερνάντο Σαβάτερ


Σύμφωνα με την ανάλυση που προτείνει ο Φερνάντο Σαβάτερ, υπάρχουν διάφορες κατηγορίες αναπήρων.

Οι διανοητικά ανάπηροι είναι εκείνοι που νομίζουν ότι δεν έχουν αρκετό μυαλό ( ή φοβούνται μήπως τους τελειώσει αν το χρησιμοποιήσουν), γι αυτό ρωτούν τον άλλον: «πώς είμαι; Τι να κάνω; Από πού να πάω;» και όταν πρέπει να πάρουν μια απόφαση, ρωτάνε διάφορους: «Εσείς τι θα κάνατε στη θέση μου;» πριν προβούν σε οποιαδήποτε ενέργεια, οργανώνουν μια ομάδα συμβούλων που σκέφτονται αντί γι αυτούς. Επειδή πραγματικά πιστεύουν ότι δεν μπορούν οι ίδιοι να σκεφτούν, αποθέτουν την ικανότητά τους για σκέψη στους άλλους – πράγμα αρκετά ανησυχητικό. Ο μεγάλος κίνδυνος είναι ότι, καμιά φορά, αυτά τα άτομα τα συγχέουμε με ανθρώπους αληθινά ευαίσθητους και αξιαγάπητους, και μπορεί να καταφέρουν, μέσα από διάφορες συμπτώσεις, να είναι πολύ δημοφιλή. ( ίσως εδώ χρειάζεται μία μόνο προειδοποίηση: Μην τους ψηφίσετε ποτέ!!!)

Οι συναισθηματικά ανάπηροι είναι εκείνοι που εξαρτώνται διαρκώς από την επιβεβαίωση ότι κάποιος τους θέλει, τους αγαπάει, ότι είναι ωραίοι, ότι είναι καλοί.
Συνήθως, πρωταγωνιστούν σε διαλόγους όπως αυτός:
«Μ΄ αγαπάς;»
«Ναι σ΄αγαπώ…»
«Σε πείραξε;»
«Ποιο πράγμα;»
«Που σε ρώτησα.»
«Όχι, γιατί να με πειράξει;»
«Καλά….Εξακολουθείς, δηλαδή, να μ΄αγαπάς;»
Ο συναισθηματικά ανάπηρος βρίσκεται μονίμως σε αναζήτηση κάποιου που τα του επαναλαμβάνει ότι ποτέ, μα ποτέ, δεν πρόκειται να πάψει να τον αγαπάει. Όλοι επιθυμούμε να μας αγαπάει αυτός που αγαπάμε, αλλά είναι τελείως διαφορετικό να ζει κανείς για την επιβεβαίωση.
Οι άντρες, έχουν μεγαλύτερη τάση προς τη συναισθηματική αναπηρία απ’ ό,τι οι γυναίκες. Οι γυναίκες έχουν την τάση να εμφανίζουν αναπηρία περισσότερο σε θέματα πρακτικά παρά συναισθηματικά.
Ας πάρουμε για παράδειγμα χίλια χωρισμένα ζευγάρια τρεις μήνες μετά το χωρισμό τους κι ας παρατηρήσουμε την εξέλιξή τους. Το 95% των ανδρών είναι ήδη με άλλη γυναίκα, συζούν ή είναι έτοιμοι να συζήσουν. Στη συζήτηση μαζί μας, λένε: «Δεν άντεχα να γυρνάω σπίτι και να βρίσκω τα φώτα σβηστά και να μην υπάρχει κανένας να με περιμένει. Δεν μπορούσα να περνάω τα σαββατοκύριακα μόνος μου».
Οι γυναίκες σε ποσοστό 99%, εξακολουθούν να ζουν μόνες τους ή με τα παιδιά τους. Μιλάμε μαζί τους και μας λένε: «Αφού αποφάσισα τι έπρεπε να κάνω για να βάλω τα πράγματα στη θέση τους και να τακτοποιήσω το οικονομικό ζήτημα…….γιατί να θέλω έναν άντρα στο σπίτι; Για να μου λέει ¨φέρε μου τις παντόφλες αγάπη μου;¨ Να μου λείπει».
Οι γυναίκες μπορεί να έχουν βρει, μπορεί και να μην έχουν βρει ακόμη σύντροφο, εύχονται, όμως νοσταλγούν, θέλουν να βρουν κάποιον και να μοιραστούν μαζί του πράγματα. Ωστόσο, πολύ δύσκολα θα δεχτούν τον οποιονδήποτε απλώς και μόνο για να μη νιώθουν την απελπισία των «σβηστών φώτων». Αυτό, είναι ανδρικό χαρακτηριστικό.
Και τέλος……..

Οι ηθικά ανάπηροι, χωρίς αμφιβολία οι πιο επικίνδυνοι απ’ όλους. Είναι αυτοί που χρειάζονται διαρκώς την επιδοκιμασία των άλλων για να πάρουν μια απόφαση. Ο ηθικά ανάπηρος είναι εκείνος που έχει ανάγκη τον άλλον για να του πει αν ό,τι κάνει είναι καλό ή κακό. Εκείνος που διαρκώς αμφιταλαντεύεται, καθώς αναρωτιέται αν αυτό που θέλει να κάνει ταιριάζει ή δεν ταιριάζει, είναι ή δεν είναι αυτό που θα έκανε και ο δίπλα ή ο περισσότερος κόσμος. Είναι αυτοί που φτάνουν στην υπερβολή κάνοντας σφυγμομετρήσεις για το αν πρέπει ν’ αλλάξουν αυτοκίνητο, αν τους συμφέρει ν’ αγοράσουν καινούργιο σπίτι, αν είναι η κατάλληλη στιγμή για να κάνουν παιδί.
Γίνονται ενοχλητικοί και είναι πολύ δύσκολο να τους αποφύγεις. Μπορείς να δοκιμάσεις να μην απαντήσεις όταν, για παράδειγμα, σε ρωτάνε πώς πρέπει να διπλώσουν το χαρτί υγείας. Νομίζω, πάντως, ότι το καλύτερο που έχει να κάνει κανείς είναι……να φύγει τρέχοντας.
Όταν κάποιο απ’ αυτά τα μοντέλα εξάρτησης γίνεται οξύτερο και συγκεντρώνεται σε ένα μόνο άτομο του περιβάλλοντος, το άτομο αυτό φτάνει να πιστεύει ειλικρινά ότι δεν θα μπορούσε να ζήσει χωρίς τον άλλον. Είναι τόσο μεγάλη η ανάγκη του, που αρχίζει να εξαρτά κάθε συμπεριφορά απ’ αυτόν τον παθολογικό δεσμό, τον οποίο αισθάνεται ταυτόχρονα σαν σωτηρία και σαν μαρτύριο. Ό,τι κι αν κάνει το εμπνέεται, το κατευθύνει, το αφιερώνει, το δημιουργεί προκειμένου να ευχαριστήσει, να εξοργίσει, να ελκύσει, να επιβραβεύσει ή να τιμωρήσει εκείνον από τον οποίο εξαρτάται.
Αυτός ο τύπος αναπήρων, είναι τα άτομα που η σύγχρονη ψυχολογία ονομάζει ΣΥΝεξαρτημένα.
Η συνεξάρτηση είναι ο υπερθετικός βαθμός της παθολογικής εξάρτησης. Η τρυφερή υπερεκτίμηση κρύβει πίσω της την εξάρτηση, και η εξαρτημένη συμπεριφορά κολλάει πάνω στην προσωπικότητα όπως η ιδέα ότι: «Δεν μπορώ να ζήσω χωρίς εσένα».
Το επιχείρημα είναι πάντοτε: «……..Μα αν αγαπάω κάποιον και τον αγαπάω ολόψυχα, δεν είναι βέβαιο ότι δεν θα μπορώ να ζήσω χωρίς αυτόν;» και η δική μου απάντηση είναι: «Όχι, και βέβαια όχι».
Η αλήθεια είναι πως μπορώ πάντοτε να ζήσω χωρίς τον άλλον και είναι δύο πάντοτε αυτοί που πρέπει να το γνωρίζουν: ΕΓΩ και Ο ΑΛΛΟΣ.


Απο το βιβλίο του Jorge Bucay - Να βλέπεις στον έρωτα

Ο φόβος στη ζωή μας μέσα απο μια γρήγορη ματιά


Ο φόβος ανήκει αναπόφευκτα στη ζωή μας. Μας συνοδεύει από τη γέννηση ως το θάνατο, παίρνοντας συνεχώς νέες μορφές. Η ιστορία της ανθρωπότητας καταγράφει τις συνεχείς προσπάθειες τις ανθρωπότητας να ελέγξει, να μειώσει ή να ξεπεράσει το φόβο. Η πίστη στο θεό, η δύναμη της αγάπης, η εξερεύνηση των νόμων της φύσης, ο ασκητισμός και οι γνώσεις της φιλοσοφίας δεν εξαφανίζουν μεν τον φόβο, βοηθούν όμως να τον αντέχουμε ή ακόμα και να τον χρησιμοποιούμε για την εξέλιξή μας. Η ελπίδα όμως ότι θα ζούμε χωρίς φόβο, θα παραμείνει πάντα μία από τις αυταπάτες μας.
Ο φόβος είναι συνυφασμένος με την ύπαρξή μας, είναι ο καθρέπτης των εξαρτήσεών μας και της επίγνωσης ότι είμαστε θνητοί. Μπορούμε μόνο να προσπαθούμε να αντιστεκόμαστε στο φόβο. Το θάρρος, η εμπιστοσύνη, η γνώση, η ελπίδα, η μετριοφροσύνη, η πίστη και η αγάπη, μας βοηθούν να δεχόμαστε την ύπαρξη του φόβου, να ερχόμαστε σε αντιπαράθεση μ’ αυτόν και να τον ξεπερνάμε κάθε τόσο.
Αν παρατηρήσουμε κάποια στιγμή τον φόβο «δίχως φόβο», σχηματίζουμε την εντύπωση ότι έχει δύο πλευρές: αφενός μπορεί να μας ενεργοποιήσει, αφετέρου να μας παραλύσει. Η παραδοχή και η αντιμετώπιση του φόβου σημαίνει ένα βήμα εξέλιξης, δρομολογεί ένα στάδιο ωρίμανσης. Αντίθετα η άρνηση του φόβου και η αποφυγή της αντιμετώπισής του εμποδίζει την εξέλιξή μας, οπότε μένουμε στάσιμοι και ανώριμοι.
Ο φόβος εμφανίζεται πάντα όταν βρεθούμε σε μια κατάσταση που δεν την αντέχουμε ή που δεν είμαστε ακόμα σε θέση να την αντέξουμε. Κάθε στάδιο ωρίμανσης και εξέλιξης είναι συνδεδεμένο με τον φόβο, διότι μας οδηγεί σε κάτι καινούργιο και άγνωστο, κάτι που δεν έχουμε δοκιμάσει μέχρι στιγμής, σε εσωτερικές ή εξωτερικές καταστάσεις, που δεν έχουμε ακόμα ζήσει ή αισθανθεί. Καθετί νέο και άγνωστο, καθετί που νιώθουμε ή κάνουμε για πρώτη φορά εμπεριέχει όχι μόνο το ερέθισμα του καινούργιου, τη χαρά για την περιπέτεια και τη λαχτάρα για το ρίσκο αλλά συγχρόνως και τον φόβο. Αυτό το συνειδητοποιούμε περισσότερο σε σημαντικές περιόδους της εξέλιξής μας, όταν η γνωστή πορεία πρέπει να εγκαταλειφθεί, όταν πρέπει να αντιμετωπιστούν νέα καθήκοντα ή όταν απαιτούνται αλλαγές στη ζωή μας. Η αντιμετώπιση των φόβων αυτών είναι αναγκαία για την ικανοποιητική εξέλιξη, ενηλικίωση και ωρίμανση του ατόμου.
Το φαινόμενο του φόβου ποικίλλει από άτομο σε άτομο, παρατηρώντας όμως προσεκτικά όλους αυτούς τους τόσο διαφορετικούς φόβους, βλέπουμε ότι δεν είναι παρά παραλλαγές συγκεκριμένων φόβων τους οποίους ονομάζουμε «βασικές μορφές φόβου». Όλοι οι πιθανοί φόβοι σχετίζονται μ’ αυτές τις πρωταρχικές μορφές του φόβου. Πρόκειται για παραλλαγές αυτών ή για μεταθέσεις σε άλλα αντικείμενα. Και τούτο διότι έχουμε την τάση τους φόβους που δεν έχουμε επεξεργαστεί και δεν έχουμε ξεπεράσει, να τους μεταθέτουμε σε ασήμαντα υποκατάστατα, που μπορούν να αποφευχθούν ευκολότερα από τους πραγματικούς πρόξενους του φόβου.
Συνοψίζοντας λοιπόν αναφέρουμε τις τέσσερις βασικές μορφές φόβου.

  • Το φόβο της αφοσίωσης, που βιώνεται ως απώλεια του Εγώ και ως εξάρτηση.
  • Το φόβο της αυτονομίας, που βιώνεται ως απομόνωση και έλλειψη προστασίας.
  • Το φόβο της αλλαγής, που βιώνεται ως παροδικότητα και ανασφάλεια.
  • Το φόβο της αναγκαιότητας, που βιώνεται ως οριστικότητα και ως απώλεια της ελευθερίας.
Αυτές είναι λοιπόν οι βασικές μορφές του φόβου, παραλλαγές των οποίων αποτελούν όλοι οι επιμέρους φόβοι, που μπορεί να νιώσει κάποια στιγμή ο άνθρωπος. Οι βασικές αυτές μορφές, αλληλοσυμπληρώνονται και αντιπαρατείθενται. Έτσι μπορεί να τις συναντάμε ως προσπάθεια για αυτοπροστασία και απομόνωση, σε αντίθεση με την προσπάθεια για αφοσίωση και κοινωνική ένταξη, όπως και προσπάθεια για διάρκεια και σιγουριά σε αντίθεση με την προσπάθεια για αλλαγή και ρίσκο. Βλέπουμε λοιπόν πως σε κάθε μία απ’ αυτές τις τάσεις υπάρχει και ο φόβος της αντίθετης. Μια τέτοια ισορροπία πάντως, δε σημαίνει κάτι στατικό, όπως θα φανταζόταν κανείς, αλλά μια έντονη εσωτερική δύναμη, αφού δεν αφορά κάτι που τελειώνει, αλλά κάτι που δημιουργείται συνεχώς.
Σε όλα όσα αναφέραμε παραπάνω, δεν πρέπει να ξεχνάμε να λάβουμε υπόψη μας την ιδιοσυγκρασία του ατόμου καθώς και τις συνθήκες που γεννήθηκε και ανατράφηκε και που παίζουν σημαντικό ρόλο στην μορφή και την ένταση του φόβου. Σε κάθε άνθρωπο λοιπόν ο φόβος επηρεάζεται από τις προδιαθέσεις του και από το περιβάλλον του. Γι αυτό άλλωστε δεν καταννοούμε ορισμένους φόβους των άλλων, που δημιουργήθηκαν κάτω από συνθήκες διαφορετικές από τις δικές μας.


Απο το βιβλίο του Fritz Riemann - Τετραλογία του

Τρίτη 11 Οκτωβρίου 2011

Ο ερευνητής


Αυτή είναι η ιστορία ενός ανθρώπου τον οποίο εγώ θα χαρακτήριζα ερευνητή…..
Ερευνητής είναι κάποιος που ψάχνει, όχι απαραιτήτως κάποιος που βρίσκει.
Ούτε είναι κάποιος που ξέρει στα σίγουρα τι είναι αυτό που ψάχνει. Είναι απλώς κάποιος για τον οποίο η ζωή αποτελεί μια αναζήτηση.
Μια μέρα, ο ερευνητής διαισθάνθηκε ότι έπρεπε να πάει προς την πόλη του Καμίρ. Είχε μάθει να δίνει μεγάλη σημασία στα προαισθήματά του, που πήγαζαν από ένα μέρος δικό του μεν, άγνωστο δε.
Μετά από δύο μέρες πορείας στους σκονισμένους δρόμους, διέκρινε από μακριά το Καμίρ. Λίγο πριν φτάσει στο χωριό, του τράβηξε την προσοχή ένας λόφος, δεξιά από το μονοπάτι. Ήταν σκεπασμένος από υπέροχη πρασινάδα και γεμάτος με δέντρα, πουλιά και μαγευτικά λουλούδια. Τον περιτριγύριζε κάτι σαν μικρός φράχτης φτιαγμένος από βαμμένο ξύλο.
Μια μπρούντζινη πορτούλα τον προσκαλούσε να μπει.
Ξαφνικά, αισθάνθηκε να ξεχνά το χωριό και υπέκυψε στην επιθυμία του να ξαποστάσει για λίγο σ’ εκείνο το μέρος.
Ο ερευνητής πέρασε την είσοδο κι άρχισε να βαδίζει αργά δίπλα στις λευκές πέτρες που ήταν τοποθετημένες ανάκατα ανάμεσα στα δέντρα.
Άφησε το βλέμμα του να ξαποστάσει σαν την πεταλούδα, σε κάθε λεπτομέρεια του πολύχρωμου αυτού παραδείσου.
Τα μάτια του όμως, ήταν μάτια ερευνητή, κι ίσως γι αυτό ανακάλυψε εκείνη την επιγραφή πάνω σε μια απ’ τις πέτρες:
Αμπντούλ Ταρέγκ: έζησε 8 χρόνια, 6 μήνες, δύο εβδομάδες και 3 μέρες.
Τρόμαξε λίγο συνειδητοποιώντας ότι εκείνη η πέτρα δεν ήταν απλώς μια πέτρα : ήταν μια ταφόπλακα.
Λυπήθηκε όταν σκέφτηκε ότι ένα παιδί τόσο μικρής ηλικίας ήταν θαμμένο σ’ εκείνο το μέρος.
Κοιτάζοντας γύρω του, ο άνθρωπος συνειδητοποίησε ότι και η διπλανά πέτρα είχε μια επιγραφή. Πλησίασε να τη διαβάσει. Έλεγε:

Γιαμίρ Καλίμπ: έζησε 5 χρόνια, 8 μήνες και 3 εβδομάδες.

Ο ερευνητής αισθάνθηκε φοβερή συγκίνηση.
Αυτό το πανέμορφο μέρος ήταν νεκροταφείο, και κάθε πέτρα ήταν ένας τάφος.
Μία μία, άρχισε να διαβάζει τις πλάκες.
Όλες είχαν παρόμοιες επιγραφές: ένα όνομα και τον ακριβή χρόνο ζωής του νεκρού.
Αλλά αυτό που τον τάραξε περισσότερο ήταν η διαπίστωση ότι ο άνθρωπος που είχε ζήσει τον πιο πολύ καιρό, μόλις που ξεπερνούσε τα έντεκα χρόνια……
Νικημένος από μια αβάσταχτη θλίψη, έκατσε κι άρχισε να κλαίει.
Ο φύλακας του νεκροταφείου που περνούσε από κει τον πλησίασε.
Τον κοίταξε να κλαίει για λίγο σιωπηλός, και μετά τον ρώτησε αν έκλαιγε για κάποιον συγγενή.
«Όχι, για κανέναν συγγενή» είπε ο ερευνητής. «Τι συμβαίνει σ’ αυτό το χωριό; Τι πράγμα φοβερό έχει αυτός ο τόπος; Γιατί έχει τόσα πολλά νεκρά παιδιά θαμμένα σ’ αυτό το μέρος; Ποια είναι η τρομερή κατάρα που βαραίνει αυτούς τους ανθρώπους και τους έχει υποχρεώσει  να φτιάξουν ένα νεκροταφείο για παιδιά»;
Ο ηλικιωμένος χαμογέλασε και είπε:
« Μπορείτε να ηρεμήσετε. Δεν υπάρχει τέτοια κατάρα. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι εδώ έχουμε ένα παλιό έθιμο. Θα σας εξηγήσω….
Όταν ένας νέος συμπληρώνει τα δεκαπέντε του χρόνια, οι γονείς του, του χαρίζουν ένα τετράδιο όπως αυτό που έχω εδώ, για να το κρεμάσει στο λαιμό. Είναι παράδοση για τον τόπο μας. Από τη στιγμή εκείνη κι έπειτα, κάθε φορά που κάποιος απολαμβάνει έντονα κάτι, ανοίγει το τετράδιο και σημειώνει:
Στα δεξιά, αυτό που απόλαυσε.
Στ’ αριστερά, πόσο χρόνο κράτησε η απόλαυση.
Έστω ότι γνώρισε μια κοπέλα και ερωτεύτηκε. Πόσο κράτησε το μεγάλο αυτό πάθος και η χαρά της γνωριμίας τους; Μια εβδομάδα; Δύο; Τρεις και μισή;
Και μετά, η συγκίνηση του πρώτου φιλιού, η θαυμάσια ευχαρίστηση του πρώτου φιλιού…..πόσο κράτησε; Μόνο το ενάμισι λεπτό του φιλιού; Δύο μέρες; Μια εβδομάδα;
Και η εγκυμοσύνη, και η γέννηση του πρώτου παιδιού;
Και ο γάμος των φίλων;
Και το ταξίδι που πάντα ήθελε;
Και η συνάντηση με τον αδελφό που γυρίζει από μια μακρινή χώρα;
Πόσο κράτησε στ’ αλήθεια η απόλαυση αυτών των αισθήσεων;
 Ώρες, μέρες;
Έτσι συνεχίζουμε να σημειώνουμε στο τετράδιο κάθε λεπτό που απολαμβάνουμε….. κάθε λεπτό.»

Όταν κάποιος πεθαίνει,
Έχουμε τη συνήθεια
Να ανοίγουμε το τετράδιό του
Και να αθροίζουμε το χρόνο της απόλαυσης
Για να τον γράψουμε πάνω στον τάφο του.
Γιατί αυτός είναι για εμάς
Ο μοναδικός  και πραγματικός χρόνος

ΠΟΥ  ΕΧΟΥΜΕ ΖΗΣΕΙ.


Απο το βιβλίο του Jorge Bucay - Ιστορίες να σκεφτείς

Μια σύντομη προσέγγιση στην συμπτωματολογία της κατάθλιψης


Όποιος υποφέρει από κατάθλιψη, σίγουρα γνωρίζει ότι κατάθλιψη δεν σημαίνει απλώς το να έχει κανείς άσχημη διάθεση. Είναι γεγονός ότι η κατάθλιψη δεν επηρεάζει μόνο το συναίσθημά μας, αλλά και τη σκέψη μας, την ενεργητικότητά μας, τη συγκέντρωση της προσοχής μας, τον ύπνο μας, ακόμη και την ερωτική μας διάθεση. Επομένως η κατάθλιψη επηρεάζει πολλούς τομείς της ζωής μας.

Η γενική αντίληψη που επικρατεί είναι ότι η κατάθλιψη σχετίζεται μόνο με κακή διάθεση ή με το αίσθημα ότι δεν πάει άλλο. Πράγματι, το κύριο σύμπτωμά της ονομάζεται ανηδονία, δηλαδή απώλεια της βίωσης  οποιασδήποτε ευχαρίστησης. Παράλληλα με  την απώλεια των θετικών συναισθημάτων, τα αρνητικά μας συναισθήματα αυξάνονται, ιδίως ο θυμός. Γινόμαστε τρομερά ευερέθιστοι, μιλάμε απότομα στα παιδιά μας και ερχόμαστε συχνά σε σύγκρουση με τα άλλα μέλη της οικογένειας. Έπειτα νιώθουμε ενοχές για την συμπεριφορά μας και έτσι βυθιζόμαστε όλο και πιο πολύ στον φαύλο κύκλο της κατάθλιψης. Άλλα πολύ συνηθισμένα συμπτώματα είναι το άγχος και ο φόβος. Όταν έχουμε κατάθλιψη, μπορεί να νιώθουμε τρομερά ευάλωτοι. Πράγματα που παλιά κάναμε με μεγάλη ευκολία, τώρα μας προκαλούν φόβο και ορισμένες φορές δεν γνωρίζουμε το γιατί.

Το άγχος και ο φόβος λοιπόν αποτελούν κύρια χαρακτηριστικά της κατάθλιψης.

Η κατάθλιψη επηρεάζει τις σκέψεις μας με δύο τρόπους. Πρώτον, επηρεάζει τη συγκέντρωση και τη μνήμη και δεύτερον επηρεάζει τις σκέψεις για τον εαυτό μας, το μέλλον και τον κόσμο. Στην πρώτη περίπτωση δεν μπορούμε να εστιάσουμε την προσοχή μας σε τίποτα, δεν θυμόμαστε πολύ καλά ή έχουμε την τάση να ξεχνάμε διάφορα πράγματα, ενώ στην δεύτερη το μέλλον μοιάζει σκοτεινό και ο εαυτός μας ελλιπής, κακός ή άχρηστος.



Πως όμως συνδέεται το άγχος με την κατάθλιψη και πως αυτή επηρεάζει το σώμα μας;



Όταν νιώθουμε άγχος, το σώμα μας παράγει μια ουσία που λέγεται αδρεναλίνη. Αντίστοιχα η κατάθλιψη είναι αποτέλεσμα άλλων βιολογικών αλλαγών που  επηρεάζουν το σώμα μας και τον εγκέφαλό μας. Μη σας τρομάζει αυτή η σκέψη. Λέγοντας ότι ο εγκέφαλος λειτουργεί διαφορετικά όταν έχουμε κατάθλιψη, ουσιαστικά διατυπώνουμε κάτι αυτονόητο. Όλες οι ψυχολογικές καταστάσεις, χαρά, σεξουαλική διέγερση, ενθουσιασμός, άγχος, κατάθλιψη, σχετίζονται με βιολογικές αλλαγές στον εγκέφαλό μας. Μελέτες έδειξαν πως αυτές οι αλλαγές σχετίζονται με τις ορμόνες του στρες όπως είναι η κορτιζόλη καθώς και με άλλες χημικές ουσίες του εγκεφάλου που ονομάζονται νευροδιαβιβαστές.

Πιθανότατα, εξαιτίας αυτών των βιολογικών αλλαγών που παρουσιάζονται στην κατάθλιψη, παρατηρείται και μια σειρά ανεπιθύμητων συμπτωμάτων. Δεν επηρεάζεται μόνο η ενέργεια-ενεργητικότητα, αλλά και ο ύπνος. Αν έχετε κατάθλιψη, είναι πιθανό να ξυπνάτε πιο νωρίς το πρωί ή κατά τη διάρκεια της νύχτας ή να δυσκολεύεστε να ξανακοιμηθείτε. Σε άλλες περιπτώσεις οι ώρες ύπνου αυξάνονται. Επιπλέον, πολύ συνηθισμένη είναι και η απώλεια όρεξης. Το φαγητό χάνει τη γεύση του και μερικές φορές παρατηρείται απώλεια βάρους. Από την άλλη πλευρά υπάρχουν καταθλιπτικοί που τρώνε περισσότερο και παχαίνουν.

Είναι πολύ δύσκολο για τους άλλους να κατανοήσουν τι σημαίνει να υποφέρει κανείς από κατάθλιψη. Ωστόσο πρέπει να αποδεχθούμε τα συναισθήματά μας και να μη νιώθουμε ντροπή γι αυτά, γιατί αν κάνουμε κάτι τέτοιο, το μόνο που θα επιτύχουμε είναι να βυθιστούμε ακόμη περισσότερο στην κατάθλιψη.


Απο το βιβλίο του Paul Gilbert - Ξεπερνώντας την κατάθλιψ

Λίγα λόγια.......


Επιθυμία μου είναι στην ιστοσελίδα αυτή, να φιλοξενούνται τόσο κείμενα που αφορούν θέματα ψυχολογίας, όσο και ψυχολογικά κείμενα που όταν τα διαβάζουμε βοηθούν την καρδιά μας να γίνει πιο ανάλαφρη γιατί διαπιστώνουμε πόσο πιο εύκολη μπορεί να γίνει η ζωή μας όταν και εμείς γινόμαστε πιο «απλοί».

Λέξεις ψυχής λοιπόν και μια προσπάθεια να έρθουμε πιο κοντά σαν άνθρωποι μέσα από την επικοινωνία και την ανταλλαγή απόψεων.

Να είστε όλοι καλά και εύχομαι να έχετε γαλήνη και αγάπη στη ζωή σας.



Ει, γνώθι σ’ αυτόν……...

                                       Να είσαι…Γνώρισε τον εαυτό σου. Τήρησε το μέτρο

Η Μουσική,θεραπεία για το στρες και το άγχος

Η μουσική έχει δυναμικό ρόλο στη ζωή μας. Δεν είναι τυχαίο ότι καταφεύγουμε σε αυτή όταν νιώθουμε στρεσαρισμένοι. Με αυτή «ντύνουμε» τις πιο σημαντικές στιγμές της ζωής μας, όπως τις επετείους, αυτή επιλέγουμε για παρέα όταν κλείνουμε την τηλεόραση και όταν βγαίνουμε για τζόγκινγκ.

Η ειδική στη μουσικοθεραπεία, Εύη Παπανικολάου, εξηγεί πώς η τόσο διαδεδομένη στο εξωτερικό μέθοδος καταφέρνει να δώσει λύση σε σοβαρά προβλήματα αξιοποιώντας τις δυνατότητες της μουσικής.

Τι είναι η μουσικοθεραπεία
Είναι μια μορφή «δημιουργικής» ψυχοθεραπείας, κατά την οποία ο θεραπευτής εστιάζει την προσοχή του στη δημιουργία και στην αξιολόγηση μιας εξελισσόμενης θεραπευτικής σχέσης με τη βοήθεια της μουσικής και των ήχων. Η σχέση αυτή δημιουργείται είτε μέσω του μουσικού αυτοσχεδιασμού είτε μέσω της μουσικής ακρόασης, χωρίς βέβαια να αποκλείεται η δυνατότητα λεκτικής επικοινωνίας.

Είδη
Υπάρχουν δύο βασικά είδη μουσικοθεραπείας, η δεκτική και η ενεργητική. Η δεκτική αξιοποιεί τη δύναμη που έχει η μουσική να ξυπνάει στο μυαλό νοερές εικόνες με τη μορφή συμβόλων, συναισθημάτων, αναμνήσεων, σωματικών αισθήσεων ή σκέψεων, ενώ ορισμένες φορές στη ‘θεραπεία’ χρησιμοποιείται και η ζωγραφική. Η ενεργητική βασίζεται στον κλινικό αυτοσχεδιασμό και στην εκ γενετής εσωτερική μας ευαισθησία και κλίση να δημιουργούμε και να αντιδρούμε στη μουσική.

Σε ποιους απευθύνεται και τι προσφέρει
Μας βοηθάει να εκφράσουμε και να επεξεργαστούμε συναισθήματα, να διευρύνουμε τις εμπειρίες και την αυτογνωσία μας, να βελτιώσουμε την κοινωνικότητά μας και να αξιοποιήσουμε τη δημιουργικότητά μας.

Φάρμακο κατά του στρες
Φυσικά, υπάρχουν και άνθρωποι που κάνουν μουσικοθεραπεία χωρίς να υπάρχει θεραπευτικός λόγος. Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερα άτομα στρέφονται στη μουσικοθεραπεία, είτε επειδή διανύουν μια περίοδο ψυχικής έντασης και αναζητούν τρόπους για τον έλεγχο του άγχους και του στρες, είτε επειδή επιθυμούν μια αναζωογόνηση της δημιουργικότητάς τους ή στοχεύουν σε μια δημιουργική ενδοσκόπηση.


Η πόλη των πηγαδιών


Εκείνη την πόλη δεν την κατοικούσαν άνθρωποι, όπως όλες τις άλλες πόλεις του πλανήτη.
Σ’ εκείνη την πόλη κατοικούσαν πηγάδια. Πηγάδια ζωντανά….αλλά πηγάδια.
Τα πηγάδια διέφεραν μεταξύ τους όχι μόνο ως προς τον τόπο όπου είχαν ανοιχτεί, αλλά και ως προς το στόμιο (το άνοιγμα που τα συνέδεε με τον έξω κόσμο).
Υπήρχαν πηγάδια ευκατάστατα  και πολυτελή, με στόμιο από μάρμαρο και όμορφα μέταλλα, πηγάδια ταπεινά από τούβλα και ξύλο, κι άλλα πιο φτωχά, απλές γυμνές τρύπες που ανοίγονταν στη γη.
Η επικοινωνία μεταξύ των κατοίκων της πόλης γινόταν από στόμιο σε στόμιο και οι ειδήσεις έφταναν γρήγορα από άκρη σε άκρη.
Μια μέρα, έφτασε στην πόλη μια «μόδα» που μάλλον είχα γεννηθεί σε κάποιο ανθρώπινο χωριό.
Η νέα ιδέα ήταν ότι κάθε ζωντανό όν που εκτιμούσε τον εαυτό του θα έπρεπε να φροντίζει πολύ περισσότερο το εσωτερικό παρά το εξωτερικό. Το σημαντικό δεν ήταν η επιφάνεια, αλλά το περιεχόμενο.
Έτσι έγινε και τα πηγάδια άρχισαν να γεμίζουν με αντικείμενα.
Μερικά γέμισαν με κοσμήματα, χρυσά νομίσματα και πολύτιμες πέτρες. Άλλα, πιο πρακτικά, γέμισαν με ηλεκτρικές συσκευές και μηχανές. Μερικά άλλα επέλεξαν την τέχνη και γέμισαν με πίνακες ζωγραφικής, πιάνα με ουρά και εξεζητημένα μεταμοντέρνα γλυπτά. Τέλος, τα διανοούμενα γέμισαν με βιβλία, ιδεολογικά μανιφέστα και εξειδικευμένα περιοδικά.
Πέρασε ο καιρός.
Τα περισσότερα πηγάδια γέμισαν σε τέτοιο σημείο, ώστε τίποτ’ άλλο δεν χωρούσε.
Τα πηγάδια δεν ήταν όλα ίδια, οπότε κάποια συμβιβάστηκαν, ενώ άλλα σκέφτηκαν πως έπρεπε να κάνουν κάτι για να συνεχίσουν να συσσωρεύουν πράγματα στο εσωτερικό τους…..
Ένα απ’ αυτά έκανε την αρχή. Αντί να συμπιέζει το περιεχόμενο, σκέφτηκε να αυξήσει τη χωρητικότητά του διευρύνοντας το χώρο του.
Δεν πέρας πολύς καιρός, κι άρχισαν και τα υπόλοιπα να μιμούνται την καινούργια ιδέα. Όλα τα πηγάδια δαπανούσαν μεγάλο μέρος της ενέργειάς του για να επεκταθούν και ν’ αποκτήσουν περισσότερο χώρο στο εσωτερικό τους. Ένα πηγάδι, μικρό κι απόκεντρο, άρχισε να βλέπει τους συντρόφους του να επεκτείνονται χωρίς μέτρο. Σκέφτηκε ότι αν συνέχιζαν να διευρύνονται με αυτόν τον τρόπο, σύντομα θα μπέρδευαν τα όριά τους και το κάθε ένα θα έχανε την ταυτότητά του……
Ίσως, ξεκινώντας από αυτήν την ιδέα, σκέφτηκε ότι ένας διαφορετικός τρόπος για να αυξήσει τη χωρητικότητά του ήταν να μεγαλώσει όχι φαρδαίνοντας, αλλά βαθαίνοντας. Να επεκταθεί σε βάθος αντί για πλάτος. Σύντομα συνειδητοποίησε ότι όλα όσα είχε στο εσωτερικό του έκαναν αδύνατη την εργασία της εκβάθυνσης. Αν ήθελε να γίνει πιο βαθύ, όφειλε να ξεφορτωθεί ολόκληρο το περιεχόμενό του…..
Στην αρχή, το κενό το τρόμαξε. Αλλά αργότερα, όταν είδε ότι δεν είχε άλλη επιλογή, το έκανε.
Χωρίς τίποτα στην κατοχή του, το πηγάδι άρχισε να βαθαίνει, ενώ τα υπόλοιπα άρπαζαν τα αντικείμενα που είχε πετάξει….
Μια μέρα, κάτι ξάφνιασε το πηγάδι που μεγάλωνε προς τα κάτω. Κάτω, πολύ κάτω, πολύ στο βάθος…βρήκε νερό!
Ποτέ πριν άλλο πηγάδι δεν είχε ξαναβρεί νερό.
Το πηγάδι ξεπέρασε την έκπληξή του κι άρχισε να παίζει με το νερό καταβρέχοντας τα τοιχώματά του, πιτσιλώντας το στόμιό του και, τέλος, βγάζοντας το νερό προς τα έξω.
Η πόλη δεν είχε ποτέ βραχεί από τίποτ’ άλλο πέρα από τη βροχή η οποία, εκ των πραγμάτων, ήταν αρκετά σπάνια. Έτσι, η γη τριγύρω απ’ το πηγάδι, αναζωογονημένη από το νερό, άρχισε να ξυπνά.
Οι σπόροι βλάστησαν παίρνοντας τη μορφή χλόης, τριφυλλιών, λουλουδιών και αδύναμων κορμών που μετατράπηκαν αργότερα σε δέντρα…..
Μια έκρηξη χρωμάτων και ζωής απλώθηκε γύρω από το απομακρυσμένο πηγάδι, το οποίο άρχισαν να αποκαλούνε: «το Περιβόλι».
Όλοι το ρωτούσαν πως είχε καταφέρει αυτό το θαύμα.
"Δεν είναι κανένα θαύμα" απαντούσε το Περιβόλι.
«Πρέπει να σκάψεις στο εσωτερικό, προς τα μέσα».
Πολλοί θέλησαν να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Περιβολιού, αλλά αποδοκίμασαν την ιδέα όταν συνειδητοποίησαν ότι, για να βαθύνουν, θα έπρεπε πρώτα να αδειάσουν. Συνέχισαν να διευρύνονται όλο και πιο πολύ, για να γεμίσουν με περισσότερα ακόμα πράγματα….
Στην άλλη άκρη της πόλης, ένα άλλο πηγάδι αποφάσισε κι αυτό να πάρει το ρίσκο να αδειάσει…..
Κι άρχισε κι αυτό να βαθαίνει….
Κι έφτασε κι αυτό στο νερό…..
Και το έριξε κι αυτό προς τα έξω δημιουργώντας μια δεύτερη όαση στο χωριό….
«Τι θα κάνεις όταν θα τελειώσει το νερό;» το ρωτούσαν.
«Δεν ξέρω τι θα συμβεί» απαντούσε. « Αλλά, προς το παρόν, όσο περισσότερο νερό βγάζω, τόσο περισσότερο νερό βρίσκω».
Πέρασαν μερικοί μήνες μέχρι τη μεγάλη ανακάλυψη.
Μια μέρα, σχεδόν κατά τύχη, τα δύο πηγάδια κατάλαβαν ότι το νερό που είχαν βρει στο βάθος τους ήταν το ίδιο…..
Ότι το ίδιο υπόγειο ποτάμι που περνούσε από το ένα, γέμιζε το βάθος του άλλου.
Κατάλαβαν ότι ξεκινούσε γι αυτά μια καινούργια ζωή.
Όχι μόνο μπορούσαν να επικοινωνούν από στόμιο σε στόμιο, επιφανειακά, όπως όλοι οι άλλοι, αλλά η αναζήτησή τους, τους είχε προσφέρει ένα νέο και μυστικό σημείο επαφής.
Είχαν ανακαλύψει τη βαθιά επικοινωνία που πετυχαίνουν μόνον εκείνοι που έχουν το θάρρος να αδειάσουν από κάθε περιεχόμενο και να ψάξουν στο βάθος της ύπαρξής τους για να βρουν τι έχουν να δώσουν…..

Απο το βιβλίο του Jorge Bucay - Ιστορίες να σκεφτείς

Eπικοινωνία

Διεύθυνση Γραφείου: Πλατεία Πλαστήρα 6, Ηλιούπολη
Τηλ.επικοινωνίας: 6945554201
Κόστος συνεδρίας : 30 ευρώ
Ειδική τιμή για άνεργους - φοιτητές
email: dzagana@hotmail.com
Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου είτε τηλεφωνικώς, είτε μέσω email.

Δευτέρα 10 Οκτωβρίου 2011

Η Ψυχοθεραπεία ως γενική πρόβα για τη ζωή


Πολλοί θεραπευτές ενοχλούνται όταν ακούνε κάποιους να χαρακτηρίζουν τη δουλειά τους απλώς ως μια «φιλία επί πληρωμή». Παρόλο που ο χαρακτηρισμός αυτός έχει μια μικρή δόση αλήθειας, δεν αξίζει να μας οδηγεί σε σημείο ενόχλησης. Η φιλία ανάμεσα σε θεραπευτή και θεραπευόμενο είναι μια αναγκαία συνθήκη στη διαδικασία της θεραπείας – αναγκαία, όχι όμως επαρκής. Η ψυχοθεραπεία δεν είναι υποκατάστατο της ζωής αλλά μια γενική πρόβα για τη ζωή. Μ’ άλλα λόγια, παρόλο που η ψυχοθεραπεία απαιτεί μια στενή σχέση, η σχέση δεν είναι σκοπός – είναι το μέσο για την επίτευξη ενός σκοπού.

Η εγγύτητα της θεραπευτικής σχέσης εξυπηρετεί πολλούς σκοπούς. Παρέχει μια ασφαλή περιοχή, στην οποία οι θεραπευόμενοι μπορούν ν’ αποκαλυφθούν όσο πληρέστερα γίνεται. Επιπλέον τους προσφέρει την εμπειρία ότι κάποιος τους αποδέχεται και τους καταλαβαίνει, ενώ έχουν αποκαλύψει τον βαθύτερο εαυτό τους. Τους διδάσκει κοινωνικές δεξιότητες: ο θεραπευόμενος μαθαίνει τι απαιτείται για να έχει μια στενή σχέση. Μαθαίνει επίσης ότι η δημιουργία στενής σχέσης δεν είναι αδύνατη, αντίθετα είναι εφικτή. Τελευταίο και ίσως πιο σημαντικό απ’ όλα είναι αυτό που έλεγε ο Κάρλ Ρότζερς, ότι η θεραπευτική σχέση χρησιμεύει ως εσωτερικό σημείο αναφοράς, στο οποίο οι θεραπευόμενοι μπορούν να επανέρχονται με τη φαντασία τους. Έχοντας κατακτήσει μια φορά αυτό το επίπεδο οικειότητας, μπορούν να διατηρήσουν μέσα τους την ελπίδα και την προσδοκία παρόμοιων σχέσεων.

Ακούει κανείς συχνά για ασθενείς που είναι εξαιρετικοί θεραπευόμενοι ή εξαιρετικά μέλη της ομάδας, κι όμως παραμένουν ουσιαστικά απαράλλαχτοι στη ζωή τους έξω από τη θεραπεία. Μπορεί να έχουν μια καλή σχέση με τον συγκεκριμένο θεραπευτή ή μπορεί να είναι μέλη – κλειδιά της ομάδας – που αυτοαποκαλύπτονται , που δουλεύουν σκληρά, καταλυτικοί για την αλληλεπίδραση ανάμεσα στα μέλη – κι όμως δεν εφαρμόζουν αυτά που έμαθαν στη ζωή τους έξω από εκεί. Μ’ άλλα λόγια χρησιμοποιούν τη θεραπεία ως υποκατάστατο κι όχι ως πρόβα για τη ζωή.

Η διάκριση αυτή μπορεί να αποδειχτεί ωφέλιμη σε αποφάσεις τερματισμού της θεραπείας. Η αλλαγή της συμπεριφοράς στις συνθήκες της ψυχοθεραπείας προφανώς δεν αρκεί: οι θεραπευόμενοι πρέπει να μεταφέρουν την αλλαγή τους στο περιβάλλον της ζωής τους. Στα όψιμα στάδια της ψυχοθεραπείας αφιερώνω τη μεγαλύτερη ενέργεια  στο να εξασφαλίσω τη μεταφορά της μάθησης. Αν το θεωρήσω απαραίτητο, αρχίζω να προπονώ ενεργά τον θεραπευόμενο, να τον πιέζω να πειραματιστεί με νέες συμπεριφορές στο εργασιακό, στο κοινωνικό και στο οικογενειακό του πλαίσιο.



Από το βιβλίο του I.Yalom, «Το δώρο της Ψυχοθεραπείας».

Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2011

Pablo Neruda "Αργοπεθαίνει"


Αργοπεθαίνει όποιος γίνεται σκλάβος της συνήθειας,
επαναλαμβάνοντας κάθε μέρα τις ίδιες διαδρομές,
όποιος δεν αλλάζει περπατησιά,
όποιος δεν διακινδυνεύει και δεν αλλάζει χρώμα στα ρούχα του,
όποιος δεν μιλεί σε όποιον δεν γνωρίζει.
Αργοπεθαίνει όποιος αποφεύγει ένα πάθος,
όποιος προτιμά το μαύρο για το άσπρο
και τα διαλυτικά σημεία στο «ι» αντί ενός συνόλου συγκινήσεων
που κάνουν να λάμπουν τα μάτια,
που μετατρέπουν ένα χασμουρητό σε ένα χαμόγελο,
που κάνουν την καρδιά να χτυπά στο λάθος και στα συναισθήματα.
Αργοπεθαίνει όποιος δεν αναποδογυρίζει το τραπέζι,
όποιος δεν είναι ευτυχισμένος στη δουλειά του,
όποιος δεν διακινδυνεύει τη βεβαιότητα για την αβεβαιότητα
για να κυνηγήσει ένα όνειρο,
όποιος δεν επιτρέπει στον εαυτό του
τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του
να αποφύγει τις εχέφρονες συμβουλές.
Αργοπεθαίνει όποιος δεν ταξιδεύει,
όποιος δεν διαβάζει,
όποιος δεν ακούει μουσική,
όποιος δεν βρίσκει σαγήνη στον εαυτό του.                                 
Αργοπεθαίνει όποιος καταστρέφει τον έρωτά του,
όποιος δεν επιτρέπει να τον βοηθήσουν,
όποιος περνάει τις μέρες του παραπονούμενος
για τη τύχη του ή
για την ασταμάτητη βροχή.
Αργοπεθαίνει όποιος εγκαταλείπει μια ιδέα του
πριν την αρχίσει, όποιος δεν ρωτά
για πράγματα που δεν γνωρίζει.
Αποφεύγουμε τον θάνατο σε μικρές δόσεις,
όταν θυμόμαστε πάντοτε ότι για να είσαι ζωντανός
χρειάζεται μια προσπάθεια πολύ μεγαλύτερη
από το απλό γεγονός της αναπνοής.
Μόνο η ένθερμη υπομονή
θα οδηγήσει στην επίτευξη μιας λαμπρής ευτυχίας.
Ο θάνατος σε μικρές δόσεις
«για να είσαι ζωντανός
χρειάζεται μια προσπάθεια
πολύ μεγαλύτερη από το απλό
γεγονός της αναπνοής»

Οι τρεις αλήθειες


Όλοι όσοι ζούμε αναζητώντας την αλήθεια, έχουμε διασταυρωθεί με πάμπολλες ιδέες που μας γοήτευσαν και ρίζωσαν μέσα μας βαθιά, τόσο που ολόκληρο το σύστημα των αξιών μας επηρεάστηκε.
Παρόλα αυτά, μετά από κάποιο καιρό καταλήξαμε να ξεφορτωθούμε τις περισσότερες, είτε γιατί δεν στήριζαν τους προβληματισμούς μας, είτε γιατί κάποια «νέα αλήθεια», ασύμβατη με τις προηγούμενες, διεκδικούσε μέσα μας τον ίδιο χώρο. Ή απλώς, επειδή αυτές οι «αλήθειες» έπαυαν πια να θυμίζουν αλήθειες.
Εν πάση περιπτώσει, εκείνες οι έννοιες που τις είχαμε ως σημεία αναφοράς ακυρώνονταν, και βρισκόμαστε ξαφνικά χωρίς πυξίδα. Καπετάνιοι στο τιμόνι του πλοίου μας, κι έχοντας συνείδηση των δυνατοτήτων μας, αλλά ανίκανοι να χαράξουμε μια αξιόπιστη πορεία.
Γράφοντας αυτά, θυμάμαι ξαφνικά τον Μικρό πρίγκιπα του Antoine de Saint-Exupery:
«Στα ταξίδια του στους μικρούς πλανήτες του γαλαξία του, συνάντησε έναν γεωγράφο που κατέγραφε σ’ ένα μεγάλο κατάστιχο βουνά, ποτάμια και αστέρια.
Ο μικρός πρίγκιπας θέλησε να καταγραφεί το λουλούδι του (εκείνο που είχε αφήσει στον πλανήτη του), αλλά ο γεωγράφος του είπε:
«Δεν καταγράφουμε λουλούδια, γιατί δεν μπορούν να θεωρηθούν σημεία αναφοράς τα εφήμερα πράγματα.»
και ο γεωγράφος εξήγησε στον μικρό πρίγκιπα ότι εφήμερο σημαίνει απειλούμενο από γρήγορη εξαφάνιση.
Όταν ο μικρός πρίγκιπας το άκουσε, στενοχωρήθηκε πολύ. Είχε μόλις συνειδητοποιήσει ότι το τριαντάφυλλό του ήταν εφήμερο….»
Και τότε, αρχίζω ν’ αναρωτιέμαι:
Πρώτον, θα υπάρξουν αλήθειες σταθερές σαν βράχοι και αναλλοίωτες όπως η μορφολογία του εδάφους; Ή  η αλήθεια θα είναι μια έννοια πρόσκαιρη και εύθραυστη σαν τα λουλούδια;
Και δεύτερον, εξετάζοντας το θέμα από μια μακροσκοπική άποψη:
Άραγε τα βουνά, τα ποτάμια και τα αστέρια δεν απειλούνται κι αυτά από γρήγορη εξαφάνιση;
Ποιο είναι το γρήγορα, αν το συγκρίνεις με το πάντα;
Από αυτήν την άποψη, και τα βουνά εφήμερα δεν είναι;
Νομίζω πως αυτό που θα ήθελα σήμερα είναι να προσπαθήσω να γράψω για κάποιες ιδέες-βουνά, ιδέες-ποτάμια, ιδέες-αστέρια, τις οποίες έχω συναντήσει στο διάβα μου.
Για κάποιες αλήθειες που ίσως μερικοί να αμφισβητούν, και που μπορεί και εγώ μια μέρα να αμφισβητήσω, αλλά που σήμερα, νομίζω, παρουσιάζονται στιβαρές και αξιόπιστες κάτω από το βλέμμα της κοινής λογικής.
  1. Η πρώτη απ’ αυτές τις σκέψεις αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της φιλοσοφίας της σχολής Γκεστάλτ και είναι η ιδέα του να ξέρεις ότι:
                         αυτό που είναι, είναι.
(Γράφω το παραπάνω και σκέφτομαι την απογοήτευση όποιου με διαβάζει: « Αυτό που είναι, είναι…..! αυτή είναι η αλήθεια;»)
Αυτή η έννοια-προφανής αλλά αγνοημένη-, εμπεριέχει τρία στοιχεία τα οποία μου φαίνονται αξιοσημείωτα:
Το να γνωρίζεις ότι «αυτό που είναι, είναι» συνεπάγεται ότι αποδέχεσαι πως τα γεγονότα, τα πράγματα, οι καταστάσεις είναι όπως είναι.
Η πραγματικότητα δεν είναι όπως θα με συνέφερε εμένα να είναι.
Δεν είναι όπως θα έπρεπε να είναι.
Δεν είναι όπως μου είπαν ότι θα είναι.
Δεν είναι όπως ήταν.
Δεν είναι όπως θα είναι αύριο.
Η πραγματικότητα γύρω μου, είναι όπως είναι.
Ασθενείς και μαθητές που με ακούνε να επαναλαμβάνω αυτές τις έννοιες επιμένουν να βλέπουν σε αυτές έναν τόνο παραίτησης, αδράνειας, εφησυχασμού.
Μου φαίνεται χρήσιμο να υπενθυμίσω ότι η αλλαγή μπορεί να έρθει μόνο όταν έχουμε συναίσθηση της παρούσας κατάστασης. Πως μπορούμε να  χαράξουμε την πορεία μας προς τη Νέα Υόρκη αν δε γνωρίζουμε σε ποιο σημείο του σύμπαντος βρισκόμαστε;
Μπορώ να ξεκινήσω την πορεία μου μόνο από το σημείο αναχώρησής μου, κι αυτό σημαίνει πως αποδέχομαι ότι τα πράγματα είναι όπως είναι.
Το δεύτερο συμπέρασμα, άμεσα συνδεδεμένο με αυτήν την ιδέα, είναι ότι

                         Εγώ είμαι αυτός που είμαι,
Εγώ δεν είμαι αυτός που θα ήθελα να είμαι.
Δεν είμαι αυτός που θα έπρεπε να είμαι.
Δεν είμαι αυτός που η μαμά μου ήθελε να είμαι.
Δεν είμαι καν αυτός που ήμουν.
Εγώ είμαι αυτός που είμαι.
Παρεμπιπτόντως, για μένα όλη μας η ψυχοπαθολογία προέρχεται από την άρνηση αυτής της φράσης.
Όλες μας οι νευρώσεις ξεκινούν από τη στιγμή που προσπαθούμε να είμαστε αυτό που δεν είμαστε.
Στο να σου πω μια ιστορία έγραψα για την απόρριψη του εαυτού μας,
Όλα άρχισαν εκείνη την γκρίζα μέρα που αφέθηκες να πεις περήφανος:

«ΕΓΩ ΕΊΜΑΙ»

και ντροπιασμένος και φοβισμένος, κατέβασες το κεφάλι και άλλαξες τα λόγια και τις πράξεις σου, με έναν συλλογισμό:

«ΕΓΩ ΘΑ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΗΜΟΥΝ»
κι αν δυσκολευόμαστε να δεχτούμε το: «είμαι όπως είμαι», πόσο πιο δύσκολο μας φαίνεται, μερικές φορές να αποδεχτούμε το τρίτο συμπέρασμα που βγαίνει από την αρχική μας φράση, «αυτό που είναι, είναι»:

                            Εσύ……είσαι όπως είσαι,
Που σημαίνει:
Εσύ δεν είσαι όπως χρειάζομαι να είσαι.
Εσύ δεν είσαι όπως ήσουν.
Εσύ δεν είσαι όπως συμφέρει εμένα.
Εσύ δεν είσαι όπως εγώ θέλω.
Εσύ είσαι όπως είσαι.
Το να δεχτώ αυτό, σημαίνει ότι σε σέβομαι και δεν σου ζητώ ν’ αλλάξεις.
Εδώ και λίγο καιρό έχω αρχίσει να ορίζω τον αληθινό έρωτα ως την ανιδιοτελή προσπάθεια να δημιουργήσεις χώρο στον άλλον, ώστε να μπορεί να είναι όπως είναι.
Αυτή η πρώτη «αλήθεια» είναι η αρχή (και με τις δυο σημασίες: του πρωταρχικού και του θεμελιώδους) κάθε ώριμης σχέσης.
Αποκτά σάρκα και οστά όταν εγώ σε δέχομαι όπως είσαι, και αντιλαμβάνομαι ότι κι εσύ με δέχεσαι όπως είμαι.
  1. Η δεύτερη αλήθεια που θεωρώ αναγκαία, τη δανείζομαι από τη σοφία των σούφι:
         Τίποτα καλό δεν είναι δωρεάν.

Κι’ από δω απορρέουν, κατά τη γνώμη μου, δύο τουλάχιστον ιδέες. Η πρώτη: αν επιθυμώ κάτι που είναι καλό για μένα, θα όφειλα να ξέρω ότι θα πληρώσω κάποιο αντίτιμο γι αυτό. Οπωσδήποτε, αυτή η πληρωμή δεν είναι πάντα χρηματική (αν χρειάζονταν μόνο τα χρήματα, θα ήταν τόσο εύκολο!). Το αντίτιμο είναι κάποιες φορές υψηλό κι άλλες πολύ χαμηλό, αλλά πάντα υπάρχει. Γιατί τίποτα καλό δεν είναι δωρεάν.
Η δεύτερη: να συνειδητοποιήσω ότι, αν οι γύρω μου μου προσφέρουν κάτι, αν μου συμβαίνει κάτι καλό, αν ζω καταστάσεις ευχάριστες και απολαυστικές, είναι επειδή τις έχω κερδίσει. Τις έχω πληρώσει, τις αξίζω. (Μόνο για να προετοιμάσω τους απαισιόδοξους και για να αποθαρρύνω τους καιροσκόπους, θέλω να ξεκαθαρίσω ότι η πληρωμή γίνεται πάντα προκαταβολικά: το καλό που ζω το έχω ήδη πληρώσει. Πληρωμή με δόσεις δεν γίνεται.)
Μερικοί που με ακούνε να λέω αυτό, με ρωτούν:
Και το κακό;
Δεν ισχύει ότι και το κακό προπληρώνεται;
Αν μου συμβεί κάτι κακό, δεν είναι κι αυτό για κάτι που έκανα; Γιατί, κατά κάποιον τρόπο, μου άξιζε;
Ίσως είναι αλήθεια. Το δίχως άλλο, μιλάω για αλήθειες αδιαμφισβήτητες κατά τη γνώμη μου, χωρίς εξαιρέσεις, οικουμενικές. Και για μένα, ο ισχυρισμός ότι «όλα όσα μου συμβαίνουν μου αξίζουν, συμπεριλαμβανομένων και των κακών» δεν είναι απαραίτητα αληθινός.
Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι γνωρίζω πρόσωπα στα οποία συνέβησαν γεγονότα πολύ δυσάρεστα και οδυνηρά που, χωρίς καμιά αμφιβολία, δεν τους άξιζαν!
Υιοθετώντας αυτήν την αλήθεια (τίποτα καλό δεν είναι δωρεάν) εγκαταλείπουμε για πάντα τη νηπιακή ιδέα ότι κάποιος πρέπει να μου δώσει κάτι γιατί έτσι, γιατί το θέλω εγώ. Ότι η ζωή πρέπει να μου εξασφαλίσει αυτό που επιθυμώ απλά και μόνο επειδή το επιθυμώ, από καθαρή τύχη, δια μαγείας.
  1. Και την τρίτη ιδέα που θεωρώ σημείο αναφοράς θα μπορούσα να τη διατυπώσω ως εξής:
 Είναι αλήθεια ότι κανείς δεν μπορεί να κάνει πάντα αυτό που θέλει, αλλά ο καθένας μπορεί να ΜΗΝ κάνει ΠΟΤΕ αυτό που ΔΕΝ ΘΕΛΕΙ.

Επαναλαμβάνω:
                   Ποτέ να μην κάνω αυτό που δεν θέλω.
Το να αποδεχθεί κάποιος αυτήν την ιδέα και να την κάνει σημείο αναφοράς του, δηλαδή να μάθει να ζει σύμφωνα με αυτήν, δεν είναι εύκολο πράγμα. Και , κυρίως, δεν είναι δωρεάν.
Αυτό που θέλω να πω είναι ότι, αν είμαι ενήλικος κανείς δεν μπορεί να με αναγκάσει να κάνω κάτι που δεν θέλω. Το χειρότερο που μπορεί να μου συμβεί, σε κάθε περίπτωση, είναι να το πληρώσω με τη ζωή μου.(Δεν θεωρώ μικρό αυτό το κόστος, αλλά συνεχίζω να πιστεύω πως το να σκέφτομαι ότι δεν μπορώ να το κάνω, διαφέρει από το να ξέρω ότι, κάνοντάς το, θα χάσω τη ζωή μου.)
Το δίχως άλλο, στην καθημερινή ζωή, έτσι όπως πάνε οι μέρες κι έρχονται, το αντίτιμο είναι πολύ πιο χαμηλό. Γενικά, το μόνο που απαιτείται, είναι να καταφέρω άλλους να με επικροτούν, να με χειροκροτούν, να με αγαπούν. (Το κόστος, όπως μου αρέσει να το αποκαλώ, είναι ότι όταν κάποιος τολμάει να πει «όχι» αρχίζει να ανακαλύπτει κάποιες άγνωστες πλευρές των φίλων του: τον σβέρκο, την πλάτη και όλα τα σημεία που γίνονται ορατά μόνο όταν ο άλλος φεύγει.)

Αυτές οι τρεις αλήθειες είναι για μένα ιδέες-βουνά, ιδέες-ποτάμια, ιδέες-αστέρια.

Αλήθειες που συνεχίζουν να υπάρχουν μέσα από το πέρασμα του χρόνου και αντέχουν κάτω απ’ όλες τις συνθήκες.

Έννοιες που δεν σχετίζονται μόνο με συγκεκριμένες στιγμές, αλλά με όλες και με καθεμιά απ’ αυτές, και που το άθροισμά τους συνηθίζουμε να ονομάζουμε: «ζωή μας».

ΑΛΗΘΕΙΕΣ-ΒΟΥΝΑ, για να μπορούμε να χτίζουμε τα σπίτια μας σε στέρεη βάση.

ΑΛΗΘΕΙΕΣ-ΠΟΤΑΜΙΑ, για να  μπορούμε να ξεδιψάμε και να ταξιδεύουμε πάνω τους ψάχνοντας νέους ορίζοντες.

ΑΛΗΘΕΙΕΣ-ΑΣΤΕΡΙΑ, για να μας χρησιμεύουν ως οδηγοί, ακόμα και στις πιο σκοτεινές μας νύχτες…..
        

Απο το βιβλίο του Jorge Bucay - Ιστορίες να σκεφτείς